Коронавирус: Ўз-ўзини даволаш мумкинми ва ниқоб кийиш керакми
«Мамлакатда мавжуд эпидемиологик вазиятни ҳисобга олган ҳолда, ҳамма учун инфекция хавфи юқори. Агар одамлар томоқ оғриғини ва бошқа нафас олиш қийинлашиши аломатларини ҳис қилсалар, унда коронавирус билан касалланиш эҳтимоли катта. Бугунги кунда касаллик турли йўллар билан давом этмоқда. Одамларнинг деярли 80 фоизи симптомсиз шаклга эга ва улар вирусни осонликча бошқаларга юқтиришади, 20 фоизи эса оғир шаклга эга. Бу ҳалокатли бўлиши мумкин», - деб тушунтирди Манар Смағул.
Унинг сўзларига кўра, сурункали касалликлари бор кишиларга инфекцияни энгиш қийин.
«Улар оғирлашишига йўл қўйиб бўлмайди. Бизнинг танамиз ушбу вирусга қарши туриши учун биз ҳозир уларни даволашни бошлашимиз керак. Ҳозирда коронавирусни даволайдиган аниқ дори йўқ. Агар сиз ушбу дориларни қабул қилсангиз, даволанасиз деб айта олмаймиз», - деди Манар Смағул.
Унинг сўзларига кўра, энди барча профилактика чораларига риоя қилиш муҳимдир: агар нафас олиш йўллари инфекцияси белгилари бўлса, у ҳолда уйда қолиш, гавжум жойларга ташриф буюрмаслик яхшироқдир. Маҳаллий шифокорга ёки сиз ишонадиган таниш шикфокорларга мурожаат қилишингиз ва уларнинг тавсияларига амал қилишингиз керак.
«Карантин коронавирусни тарқатиш занжирини бузиш учун мўлжалланган. Буни қанчалик тез тўхтатсак, бу инфекцияни тезроқ назорат қиламиз. Шунинг учун, бошқа одамларни хавф остига қўймаслик учун, ўзини ўзи изоляция қилиш керак. Бу, айниқса, уйда қариялар ва сурункали касалликларга чалинганлар учун тўғри келади. Шуни қўшимча қилмоқчиманки, анемия билан касалланганлар ҳам хавф остида», - дея тушунтирди эпидемиолог.
Шу билан бирга, Манар Смағул ўз-ўзини даволаш ва антибиотиклардан фойдаланмасликка чақирди. Улар ҳам зарар етказиши мумкин.
«Антибиотиклар ҳам зарарли. Худо сақласин, агар эртага бошқа касаллик билан касаллансангиз, унда бу антибиотиклар ёрдам бермаслиги эҳтимоли катта, чунки бу микроблар аллақачон антибиотикларга чидамли бўлиб олиши мумкин. Шунинг учун шифокорнинг рецептисиз антибиотикларни қабул қилманг», - дея тушунтирди у.
Эпидемиолог ҳам ниқоб кийишнинг самарадорлиги ҳақида гапирди.
«Маскалар узоқ вақт давомида кийсангиз самарали бўлмайди. Уч кун жоиздир. Шунинг учун уларни тез-тез алмаштириш керак. Ниқоб кийиш қоидалари мавжуд. Агар сиз касал бўлсангиз, унда бошқаларга юқтирмаслик учун ниқоб кийинг, агар касал бўлмасангиз, унда ўзингизни касал қилмаслик учун кийинг. Ижтимоий масофани сақланг», - деди М.Смағул.
Шуни таъкидлаш керакки, коронавирусдан ҳимоя қилишнинг яна бир самарали усули бу иммунитетни ва тўғри овқатланишни кучайтиришдир.
Аввалроқ қозоғистонлик шифокорлар ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги раҳбарияти қозоғистонликларни WhatsApp орқали тарқалган хабарларга кўра даволанишни ва уларни тарқатишни бас қилишга чақирган эди.
Муаллиф: Еламан Турисбеков