ق ر پرەزيدەنتى «Artificial Intelligence Journey» اتتى ونلاين كونفەرەنسيادا ءسوز سويلەدى

90 ەلدەن 28 مىڭنان استام ادام قاتىسقان بۇل شارا الەم بويىنشا بيىلعى ەڭ ءىرى كونفەرەنسيا بولدى، دەپ حابارلايدى قااقپارات اقوردانىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.

«Master event» جاساندى ينتەللەكت: بولاشاققا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ» تاقىرىبىندا وتكەن پلەنارلىق تالقىلاۋعا مەملەكەت باسشىسىمەن قاتار رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاتىستى.

جيىنعا «سبەربانك» ب ا ق پرەزيدەنتى، باسقارما ءتوراعاسى گەرمان گرەف مودەراتورلىق ەتتى.

قازاقستان پرەزيدەنتى ءوز سوزىندە الەم ەكونوميكا، قاۋىپسىزدىك، مەديتسينا، ساياسات سياقتى ادام قىزمەتىنىڭ باعىتتارىن قامتيتىن جاساندى ينتەللەكت، ماشينا ارقىلى وقىتۋ جانە نەيروندىق جەلىلەر داۋىرىندە ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.

ونىڭ پىكىرىنشە، بۇل وزگەرىستەردى COVID-19 پاندەمياسى كەزىندە قاراپايىم ادامدار دا سەزىندى.

- بۇل بىزگە مويىن بۇرۋعا مۇرشا بەرمەي، زاماناۋي تەحنولوگيالار جەتەكتەپ اپارا جاتقان مۇلدەم جاڭا الەم. ول جارقىن كەلەشەك پە، بۇلىڭعىر بولاشاق پا؟ كەلەشەك ۇرپاققا نە قالدىراتىنىمىز؟ بۇل ءبىزدىڭ - ينجەنەرلەردىڭ، IT- ماماندارىنىڭ، ەكونوميستەردىڭ، اسىرەسە، ساياساتكەرلەردىڭ جۇمىلعان كۇش-جىگەرىنە بايلانىستى، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى بۇگىنگى تاڭدا جاساندى ينتەللەكتىنىڭ كەسكىنىنە قاراپ-اق، اۋرۋدى انىقتاپ، دياگنوز قويۋعا، ادام ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا مۇمكىندىك بەرەتىنىن ايتتى.

پرەزيدەنت ساراپشىلاردىڭ بولجامدارىنان مىسال كەلتىردى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، جاساندى ينتەللەكتىنىڭ قولدانىلۋى قاۋىپتى ينفەكتسيالارى بار اۋرۋلاردىڭ كەلەسى تولقىنىن 18 اي بۇرىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك جاسايدى.

بۇل كۇردەلى جاعدايعا دايىندالۋ ءۇشىن ايتارلىقتاي ۋاقىت بەرەدى. قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستاننىڭ جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگياسىن وركەندەتۋدى جانە ۇلكەن دەرەكتەرگە تالداۋ جاساۋدى دامۋدىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە انىقتاعانىن جەتكىزدى. ونىڭ پىكىرىنشە، گەوگرافيالىق تۇرعىدان ۇلكەن مەملەكەتتەرگە ەل ىشىندە «سيفرلىق تەڭسىزدىكتى» تومەندەتۋ جانە «سيفرلىق اگلومەراتسيا» ماڭىزدى بولماق.

مەملەكەت باسشىسى جيىن قاتىسۋشىلارىنا قازاقستاندا سيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جونىندە قابىلدانعان شارالار جانە پاندەميا كەزىندە ولاردىڭ اتقارعان ماڭىزدى ءرولى تۋرالى ايتتى.

ماسەلەن، بۇل - مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى قاشىقتان ۇسىنۋ، قاشىقتان بىرەگەيلەندىرۋ جانە الەۋمەتتىك جاردەماقى الۋ ءۇشىن شوتتاردى اشۋ سياقتى قىزمەتتەرگە قاتىستى. سونىمەن قاتار قازاقستان پرەزيدەنتى مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىن جاقسارتۋدا، مەملەكەتتىك ساياساتتاردى ىسكە اسىرۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋعا مۇددەلى ەكەنىن ءبىلدىردى.

سونداي-اق فاكتىلەرگە نەگىزدەلگەن ساياساتتى قالىپتاستىرۋدا جانە ونى ءتيىمدى ىسكە اسىرۋدا اۋقىمدى دەرەكتەردى سيفرلاندىرۋ مەن ولاردى تالداۋدىڭ ءرولىن اتاپ ءوتتى.

پرەزيدەنت ءوز سوزىندە ناقتى ۋاقىت تارتىبىندە دەرەكتەردىڭ بولۋى، سونداي-اق تولىق ەمەس نەمەسە انىق ەمەس اقپاراتقا نەگىزدەلگەن بولجام جاساۋ كەزىندە جاساندى ينتەللەكتىنىڭ كومەگى قابىلداناتىن شەشىمدەردىڭ ساپاسىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى مالىمدەگەندەي، قازاقستاندا قازىرگى ۋاقىتتا ۇلكەن دەرەكتەردى جيناقتاۋعا جانە ىرىكتەۋگە ارنالعان جاڭا تاسىلدەردىڭ «Data-Driven Government» تۇجىرىمداماسىن ەنگىزۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ءتيىستى ەكوجۇيەنى جوسپارلى ەنگىزۋدىڭ قاجەتتىگى تۋرالى مالىمدەدى.

ونىڭ اقپاراتىنا سايكەس، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بازاسىندا اقىلدى جۇيەلەر جانە جاساندى ينتەللەكت ينستيتۋتى قۇرىلدى.

اتالعان ينستيتۋت دۇنيەجۇزىلىك بانكپەن بىرلەسە وتىرىپ، جەكە زەرتحاناسى، دەرەكتەردى وڭدەۋدىڭ زەرتتەۋ ورتالىعى جانە جاساندى ينتەللەكتىنى دامىتۋدىڭ عىلىمي پاركى بار ۇلتتىق كلاستەر قۇرۋدى جوسپارلاپ وتىر.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنت قازاقستان ۇكىمەتى، «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعى جانە دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋم اراسىندا «استانا» حقو پلاتفورماسىنداعى جانە قۇزىرەتىندەگى ءتورتىنشى ونەركاسىپ ريەۆوليۋتسياسىنىڭ ۇلەستەس ورتالىعىن اشۋ تۋرالى كەلىسىمنىڭ بار ەكەنىن ايتتى.

اتالعان ورتالىق يننوۆاتسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ سالاسى بويىنشا رەتتەۋشىلىك نورمالاردى دامىتۋ ماقساتىندا ورتالىق ازيانىڭ مەملەكەتتىك قۇرىلىمدارىن، بيزنەسى مەن يندۋستريالىق ارىپتەستەرىن بىرىكتىرەدى. قازاقستانداعى تسيفرلاندىرۋ ۇدەرىسى تاقىرىبىن جالعاستىرا وتىرىپ، پرەزيدەنت ەلىمىز ءۇشىن جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانۋ - ماقسات ەمەستىگىن، ازاماتتاردىڭ ءومىرىن جانە بيزنەستى جاقسارتۋدىڭ ءتاسىلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

ونىڭ پىكىرىنشە، تسيفرلاندىرۋ جانە جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگيالارىن دامىتۋ ءسان قۋۋ ەمەس، ۇلتتىق باسەكەگە قابىلەتتىلىككە قول جەتكىزۋدىڭ باستى قۇرالى.

- مەملەكەت ماشينا سياقتى جۇمىس ىستەۋى ءتيىس، بۇل دۇرىس. الايدا، شىن مانىندە، حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت جانە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ بويىندا ەمپاتيا، ۋايىمداۋ سەزىمى بولۋى كەرەك. ولار ازاماتتارمەن ءوزارا ءىس-قيمىلعا رەسۋرستاردى كوبىرەك جۇمساۋى ءتيىس، - دەپ اتاپ ءوتتى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنت كونفەرەنتسيا قاتىسۋشىلارىنىڭ نازارىن جاساندى ينتەللەكتىنى دامىتۋ جانە ەنگىزۋ كەزىندە ەسكەرىلۋى ءتيىس سىن-قاتەرلەرگە اۋداردى. ونىڭ ايتۋىنشا، وڭدەلەتىن اقپاراتتىڭ ۇلكەن بولىگى قۇپيا بولعان جاعدايدا جەكە مالىمەتتەردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ولاردى قورعاۋ ماسەلەسى تۋىندايدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ پىكىرىنشە، اتالعان ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن ونىڭ تەڭگەرىمىن تابۋ قاجەت.

قاسىم-جومارت توقايەۆ ءسوزىن جالعاستىرا كەلە، جاساندى ينتەللەكتىنى قاقتىعىستار، گەوساياسي تەكەتىرەستەر كەزىندە «قارۋ» رەتىندە قولدانۋ مۇمكىندىگىن ايتتى. قاۋىپسىزدىكتىڭ قالىپتاسقان قۇرىلىمىنداعى جانە قارۋلانۋدى باقىلاۋداعى سىن-تەگەۋرىندەر كيبەرتەحنولوگيالارداعى جانە جاساندى ينتەللەكت سالاسىنداعى تەكەتىرەستەر ناتيجەسىندە شيەلەنىسە ءتۇسۋى مۇمكىن. وسىعان بايلانىستى كۇشتى دامىعان تەحنولوگيالارى بار كەيبىر مەملەكەتتەر، ساياسي وداقتار جانە ءتىپتى، جەكە كورپوراتسيالار ەرەكشە مارتەبەگە ۇمىتكەر بولىپ، وزگە مەملەكەتتەردى ءوز شارتتارىن قابىلداتۋعا ماجبۇرلەۋى مۇمكىن دەگەن بولجام ايتتى.

پرەزيدەنت الەمنىڭ ساياسي باسشىلارىنا جاساندى ينتەللەكت تەحنولوگيالارىن ادامعا جانە ونىڭ قۇقىقتارىن بۇزۋعا قارسى قولدانباۋ تۋرالى مەموراندۋمدى قابىلداۋ مۇمكىندىگىن ويلاستىرۋدى ۇسىندى.

مەملەكەت باسشىسى ايتقانداي، مۇنداي قۇجات ادامزات ءۇشىن مورالدىق-ەتيكالىق پاكت جانە جاساندى ينتەللەكت پەن ونى ازىرلەۋشىلەر ءۇشىن ءۇزىلدى-كەسىلدى يمپەراتيۆ بولۋى مۇمكىن.

- ءبىزدىڭ مىندەتىمىز وسىنداي سيپاتتاعى كەرى اسەرلەردى بولدىرماۋ شارالارىن قالىپتاستىرۋ. جاڭا زاماننىڭ تابىسى ءبىزدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارعا ەنگىزەتىن ادامگەرشىلىك دەڭگەيىنە تاۋەلدى بولماق. ماشينالار مەن روبوتتاردىڭ ويلاۋ پروتسەستەرى سىندارلى باعىتتا عانا دامۋى ءتيىس، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنت ءسوزىن قورىتىندىلاي كەلە، جاساندى ينتەللەكتى دۇرىس قولدانعان كەزدە بىزگە بارىنشا ۇيلەسىمدى ءارى بايسالدى دامۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قۇرال بولاتىنىن اتاپ ءوتتى. مەملەكەت باسشىسى پلەنارلىق پىكىر الماسۋ اياسىندا مودەراتور مەن ساراپشىلار قويعان ءبىرقاتار ساۋالدارعا جاۋاپ بەردى.