كوروناۆيرۋس: ماتادان جاسالعان ماسكالار قالاي قورعايدى

- مەديتسينالىق جانە ماتا ماسكالاردىڭ قايسىسى ۆيرۋستان جاقسىراق قورعايدى؟

- ماسكا تاڭداۋ ادامنىڭ قايدا باراتىنىنا جانە نەمەن اينالىساتىنىنا تىكەلەي بايلانىستى. تىنىس الۋ جۇيەسى مەن بەت تەرىسىن اۋا تامشىلارىمەن بەرىلەتىن ينفەكسيالاردان قورعاۋ ءۇشىن ءدارىحانالاردا ساتىلاتىن قاراپايىم جانە قولجەتىمدى مەديتسينالىق ماسكالاردى الۋعا بولادى. ماتادان جاسالعان ماسكالارعا كەلسەك، ولار دا دۇرىس تاعىلعان جاعدايدا N95 جانە قاراپايىم مەديتسينالىق ماسكالار سياقتى ۆيرۋستارى بار اۋا تامشىلارىن سۇزەدى. ماسكا تىنىس الۋ كەزىندە اەروزولدەردى بلوكتايدى، ولار ماتاعا نەمەسە سۇزگىگە ءتۇسىپ، ۆيرۋستىڭ مولشەرىن ازايتادى. ال N95 رەسپيراتورلارى نەگىزىنەن دارىگەرلەرگە ۇسىنىلادى.

- ماتادان جاسالعان ماسكا تاققاندا، قانداي ماتەريالدى تاڭداعان ءجون؟

- ماتا ماسكالاردى كوروناۆيرۋس بەلگىلەرى جوق ساۋ ادامدار كيە الادى. مۇنداي ماسكالار بىرنەشە قاباتتان تۇرۋى كەرەك. بەت تەرىسىنە تيەتىن قابات تىعىز توقىلعان ماتادان (ماقتادان) جاسالۋى كەرەك. ال كەرىسىنشە بەتى تامشىلار مەن ىلعالدى وتكىزبەيتىن ماتەريالدان جاسالۋى قاجەت. بۇل پوليەستەر نەمەسە ماقتا قوسپالارى سەكىلدى سينتەتيكالىق ماتالار بولۋى مۇمكىن. كيىلگەن ماتا ماسكالاردى كەم دەگەندە 60 گرادۋس ىستىق سۋدا سابىنمەن جۋۋ كەرەك. لاس جانە دىمقىل ماسكانى كيۋگە بولمايدى، دەم الۋ قيىندايتىن ماسكانى دا كيۋگە بولمايدى. امەريكالىق عالىمدار ماسكا تىگۋ ءۇشىن ءتۇرلى ماتالاردىڭ تيىمدىلىگىن تەكسەردى.

ماتالار ۇلكەن تامشىلاردى ماتا تالشىعىمەن مەحانيكالىق تۇردە ۇستايدى، ال ەلەكتروستاتيكالىق تارتىلىس ارقىلى كىشكەنتاي نانو تامشىلارىن ۇستايدى. ءوز تيىمدىلىگىن دالەلدەگەن ماتالار رەتىندە تىعىز ماقتا، تابيعي جىبەك، فلانەل جانە شيفوندى ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. بىرنەشە قاباتتان جاسالعان ماسكالار %90 دەيىنگى اۋا ءسۇزۋ تيىمدىلىگىن كورسەتە الادى.

- جاسىراتىنى جوق، كوپتەگەن ادامدار ءبىر ماسكانى بىرنەشە كۇن، ءتىپتى بىرنەشە اپتا تاعادى جانە عيمارات ىشىندە عانا قولدانامىز دەپ اقتالادى. بۇعان نە دەيسىز - ماسكانى اۋىستىرىپ وتىرۋ قانشالىقتى ماڭىزدى؟

- ۆيرۋستار ماتانىڭ بەتىندە ساقتالادى جانە وعان جينالا بەرەدى. اسىرەسە كوروناۆيرۋسپەن لاستانعان ماسكا قايتادان ادام بەتىنە ءتيۋى مۇمكىن. كۇن سايىن قولدانۋعا بولاتىن ماسكالاردىڭ بەلگىلەنگەن ۋاقىتى نەمەسە ۇسىنىلعان سانى جوق. مۇنىڭ ءبارى ءسىزدىڭ نە ىستەيتىنىڭىزگە بايلانىستى. الايدا، ەگەر ءسىزدىڭ ماسكاڭىز كىرلەنگەن، دىمقىل نەمەسە زاقىمدالعان بولسا، جاڭا ماسكاعا اۋىستىرۋ كەرەك.

- ماسكا تاققان كەزدە تۇشكىرۋ نەمەسە جوتەلۋ دۇرىس پا، مۇنداي جاعدايدا نە ىستەۋ كەرەك؟

- ماسكادا نەمەسە شىنتاقپەن جاۋىپ تۇشكىرۋگە، جوتەلۋگە بولادى. وسىلايشا ءسىز باسقالاردى زياندى ميكروب نەمەسە ۆيرۋس بولۋى مۇمكىن اۋا تامشىلارىنان قورعايسىز. كوروناۆيرۋس ادامنان ادامعا تۇشكىرۋ نەمەسە جوتەلۋ ارقىلى اۋا تامشىلارىمەن بەرىلەدى. ۆيرۋستار وزدەرى «ساياحاتتامايدى»، اۋا تامشىلار ارقىلى بەرىلەدى. بۇل اەروزول دەپ اتالادى. وتە ۇلكەن بولشەكتەر الىسقا ۇشپايدى، ءبىراق كىشكەنتاي تامشىلار اۋادا ۇزاعىراق تۇرىپ، باسقالارعا تارالۋى مۇمكىن.

اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى