مولداۆان قىزى قازاق تىلىنە قاتىستى اشتى شىندىقتى ايتتى

بۇل تۋرالى «ۇلى دالانىڭ ۇلتارالىق ءتىلى» رەسپۋبليكالىق فورۋمىندا ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 1-كۋرس ستۋدەنتى انەل پيميچيەۆا ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

«مەن 17 جىل بۇرىن قوستاناي قالاسىندا دۇنيەگە كەلدىم. اتا-اجەمنىڭ قولىندا ءوستىم. اتام قازاق ءتىلى مەنىڭ بولاشاعىما كەرەك بولاتىنىن جاقسى ءتۇسىنىپ، ءۇيدىڭ جانىنداعى قازاق بالاباقشاسىنا جانە قازاق مەكتەبىنە بەردى. باستاپقى جىلدارى ءبىراز قينالدىم، اسىرەسە مەكتەپكە بارعاندا مازمۇنداما جازۋ مەن ءۇشىن وڭاي بولمادى. ءتىلدى جەتىك مەڭگەرۋىمە وتباسىمىزداعى جيىن- تويلارعا كەلەتىن سىيلى ادامداردىڭ ىقپالى وتە زور بولدى. تاريحتان، ادەبيەتتەن سىر شەرتەتىن ۇلكەندەردىڭ اڭگىمەسىنە ۇنەمى قۇلاق ءتۇرىپ وتىراتىنمىن. اسىرەسە، تۋعان كۇن كەشتەرىندە داستارحان باسىندا قازاقتىڭ ءداستۇرلى اندەرى ورىندالىپ، باتا-تىلەكتەر ايتىلاتىن. 4-سىنىپتان باستاپ، قازاق تىلىنەن ءتورت دەگەن باعا الا باستادىم، كەيىن بەسكە تۇزەدىم. بيىل مەكتەپ بىتىرگەنىمدە اتتەستاتىمدا جالعىز عانا ءتورت دەگەن باعا بولدى، ول - ورىس تىلىنەن...»، - دەيدى مولداۆان قىزى انەل پيميچيەۆا.

ول وبلىستىق، رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە مەملەكەتتىك تىلگە، تاريحقا قاتىستى وتەتىن بايقاۋلاردىڭ بارلىعىنا قاتىسىپ جۇرەتىنىن ايتتى.

«وسىنداي جارىستارعا قاتىساتىن كەزدە قازاقستان تاريحىنا قاتىستى قىزىقتى جانە تەرەڭ قامتىلعان مالىمەتتەردى كوپ جاعدايدا ورىس تىلىندەگى كىتاپتاردان كەزدەستىرەمىن، ال قازاق تىلىندە تابا المايمىن. عىلىمي ماتەريالدار مەن ادەبيەتتەر، قازىرگى ترەند بوپ جۇرگەن ساپالى پودكاستتار جەتپەيدى. ءبىراق قازىرگى تاڭدا كىتاپ ءالى دە مەملەكەتتىك ءتىلدى قورعايتىن قۇرالعا اينالا العان جوق. بۇل اشى دا بولسا - شىندىق. مەن سياقتى جاستار قازاقستان تاريحىن ورىس تىلىنەن اۋدارىپ، وقىپ ءجۇر. ءوز باسىمنان وتكەن تاعى ءبىر مىسال: جاز كەزىندەگى بەردىبەك سوقپاقبايەۆتىڭ «ولگەندەر قايتىپ كەلمەيدى» كىتابىن وقىعىم كەلدى. تەك ينتەرنەتتەن تاپتىم. ەگەر ءبىز قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى ايتقانداي، قازاق ءتىلىن ۇلتارالىق قاتىناس تىلىنە اينالاندىرعىمىز كەلسە، قازاق ءتىلدى كىتاپتاردى بارلىق وبلىس، اۋدانداردا قولجەتىمدى ەتۋىمىز قاجەت. كىتاپحانا سورەلەرىندە تۇرۋى ءتيىس، دۇكەندەردە ساتىلۋى قاجەت»، - دەيدى ول.

اۆتور: زارينا قاھارمان