«قارعام-اۋ، قايدان كەلدىڭ، قايدان كوردىم...» - قىتايداعى ءانشى بالا ءوزى تۋرالى ايتىپ بەردى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - جاقىندا قازاقتىڭ قارا دومبىراسىمەن جايلاۋدا ءان سالعان قازاق بالاسىنىڭ بەينەجازباسى الەۋمەتتىك جەلىدە كەڭ تاراپ، قالىڭ جۇرتتىڭ قولداۋىنا يە بولعان ەدى.

ول قىتايدا تۇراتىن قانداس باۋىرىمىز، جاس ءارى تالانتتى ءانشى ءورىس تولەگەن ۇلى بولاتىن. قازاقپارات ءتىلشىسى قىتايداعى ءانشى بالامەن بايلانىسقا شىعىپ، از كەم سۇحبات العان ەدى. نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

- قۇرمەتتى ءورىس باۋىرىم، سەنىڭ جايلاۋدا ءجۇرىپ «قارعام-اۋ، قايدان كەلدىڭ، قايدان كوردىم» دەپ اۋەلەتە سالعان ءانىڭ قازاق ەلىندەگى تىڭدارمانداردىڭ جۇرەگىنە جەتىپ، ەرەكشە قولداۋىنا يە بولدى. بۇل تۋرالى ءوزىڭ ەستىدىڭ بە؟ قانداي سەزىمدە بولدىڭ؟

- ءيا، ەستىدىم، ءانىمنىڭ ەل جۇرەگىنەن ورىن الىپ جاتقانىنا شىن جۇرەكتەن قۋانىشتىمىن. ونەرىمدى باعالاعاندارىڭىز ءۇشىن العىس ايتامىن.


- بۇل بەينەجازبانى تۇسىرۋگە كىم سەبەپ بولدى؟

- بۇل جازدا دەمالىسىمدا جايلاۋدا، ۇيدەگىلەرگە كومەكتەسىپ، اعاممەن بىرگە قوي باعىپ جۇرگەن كەزىم. قاسىمنان دومبىرانى تاستاماي الا جۇرەتىن ادەتىم. كەڭ ساحارادا ءجۇرىپ ءان سالامىز وسىلاي ۋاقىت وتكىزەمىز. بۇل جازبانى اۋىلداس ءبىر اعامىز قىزىقتاپ ءتۇسىرىپ العان ەدى. وسىنشالىق كەڭ تارالىپ كەتەدى دەپ ويلامادىق.


- بۇل ءاندى كىم ارقىلى، قاشان ۇيرەندىڭ. اۆتورلارى تۋرالى بىلەسىڭ بە؟

- ءاندى ينتەرنەتتەن ەستىپ، وزىمە ۇناعاسىن جاتتاپ الدىم. اۆتورى بەلگىلى ءانشى، كومپوزيتور حالىق ريزابەك ەكەنىن جاقىندا عانا ءبىلدىم.

- ەندى ءوزىڭ تۋرالى ايتىپ بەرسەڭ. قاي جەردە تۇراسىڭ؟ اتا-اناڭ نە قىزمەت ىستەيدى. نەشە اعايىندىسىڭ؟

- ءبىز ىلە وبلىسىنا قاراستى نىلقى اۋدانىنىڭ قاراتوبە اۋىلى قاراوي قىستاعىندا تۇرامىز. جاسىم 13 تە. اكەمنىڭ اتى - تولەگەن قايناش ۇلى، انام - كۇلىمحان رايىمبەك قىزى. وتباسىمىز مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسادى. ەكى اعام بار.

- نەشە جاستان باستاپ ءان ايتىپ ءجۇرسىڭ؟ ونەرگە كەلۋىڭە كىم سەبەپ بولدى؟

- 3 جاسىمنان باستاپ دومبىرا شەرتىپ، ءان ايتىپ ۇيرەنە باستاپپىن. كىشكەنە كەزىمدە دومبىرا قۇشاقتاپ وتىرىپ ۇيىقتاپ قالادى ەكەنمىن. ۇلكەندەر «تۋما تالانت» دەپ جاتادى. تۋىسقاندارىمىزدا مەننەن بولەك ونەرگە جاقىن باسقا ادام جوق.

- قانداي اندەر جۇرەگىڭە جاقىن؟

- قازاقتىڭ حالىق اندەرى جۇرەگىمە جاقىن، سونىمەن بىرگە كەڭ تىنىستى، جۇمساق وزگە ەلدىڭ اندەرى بولسادا ۇناتىپ تىڭدايمىن، جاتتاپ الامىن.

ءبىز انشىدەن جۇرتقا كەڭ تارالعان «ارمان-اي» ءانىن قايتالاي ايتىپ بەرۋىن سۇرادىق. سونداي-اق ءاننىڭ اۆتورى حالىق ريزابەك ۇلىنىڭ پىكىرىنە قۇلاق تۇردىك. ءاننىڭ اۆتورى، كومپوزيتور حالىق ريزابەك ۇلى ءورىس تولەگەن ۇلىنىڭ ورىنداۋىنا جوعارى باعا بەرىپ، ىزگى تىلەگىن ايتتى.

«بۇل ءان وسىدان 4 جىلداي بۇرىن جازىلعان، ارقادا وسكەن قازاقتىڭ قاراپايىم قىزىنا ارنالعان اۋەن ەدى. تاڭعى ساعات 4 مەزگىلىندە ۇلكەن تەبىرەنىستەن، تولعانىستان تۋعان ءان. ءسوزىن بەلگىلى اقىن نەسىپبەك ايت ۇلى جازدى. العاشقى ورىنداۋشىسى ساۋلەجان تاقزيا ۇلى بولاتىن. جاقىندا قىتيداعى ءورىس باۋىرىمىزدىڭ ورىنداعانىن كورىپ قاتتى تەبىرەندىم.

«قارعام- اۋ، قايدان كەلدىڭ، قايدان كوردىم»، دەپ العاشقى جولدارىن ايتقاندا كوزىمە مولتىلدەپ جاس كەلدى. ەرەكشە ورىنداۋ! دالانىڭ تابيعاتىنا ءتان كەڭ تىنىس، تاماعىندا ەرەكشە بوياۋ بار. ءورىس باۋرىمىزدىڭ جولى اشىق، عۇمىر جاسى ۇزاق بولسىن»، دەيدى كومپوزيتور.

- دەنساۋلىعىڭ تۋرالى دا ايتىپ بەرسەڭ؟ كوزىڭ اۋىرادى دەپ ەستىدىك؟ قانشالىقتى كورەدى؟ نە سەبەپ بولعان؟

- انامنىڭ ايتۋىنشا، 8 ايلىق كەزىمدە كوزىمنىڭ قاراشىعىنا اق ءتۇسىپتى. اتا-انامنىڭ قولىنىڭ قىسقالىعىنان ۋاقىتىندا ەمدەتۋدىڭ مۇمكىندىگى بولماپتى. 5 جاسىمدا قۇلجا قالاسىندا ەكى كوزىمە وتا جاساتتى. وڭ كوزىم بۇلدىر كورەدى، ال سول كوزىمنىڭ قاراشىعىنىڭ ىشىنە اينەك سالعان، جاقىن ارالىقتى كورەدى. وتكەن جىلى تاعى بىرنەشە رەت دارىگەرگە قارالدىق. كوزدىڭ قۋاتى وتە ءالسىز ەكەنىن، تاعى دا وتا جاساتۋ كەرەكتىگىن ايتادى. الايدا قۇلجا قالاسىنىڭ دارىگەرلەرى بۇل وتا ارقىلى تولىق جازىلاتىنىما كەپىلدىك بەرە الماي وتىر. ۇلكەن قالالارعا بارىپ كورسەتۋ كەرەكتىگىن ايتادى.

- بولاشاقتا ارمانىڭ قانداي؟

- اۋەلى كوز جانارىم قالپىنا كەلىپ، اتا-انامدى قۋانتسام دەيمىن. ول كىسىلەردىڭ ارمانىن ورىنداعىم كەلەدى. سونىمەن بىرگە ديماش قۇدايبەرگەن اعالارىم سەكىلدى ەلدىڭ جۇرەگىنەن ورىن العان ۇلكەن ءانشى بولعىم كەلەدى.

- نەشە اسپاپتا ويناي الاسىڭ؟ ارنايى كۋرستاردان ءبىلىم الدىڭ با؟

- دومبىرا، گيتارا، ەلەكتروندى رويالدا ويناي بىلەمىن. ناقتى مۋزىكالىق ءبىلىم العانىم جوق. بارلىعىن ءوزىم قىزىعىپ، جاعالاسىپ ءجۇرىپ ۇيرەنىپ الدىم.

- بايقاۋلارعا قاتىستىڭ با؟ قانداي جەتىستىكتەرىڭ بار؟

- كونكۋرستارعا ءجيى قاتىسىپ تۇرامىن. مەكتەپتە كوپتەگەن جۇلدەلى ورىندارعا يە بولدىم. ءوزىم ءۇشىن ماڭىزدىسىن ايتار بولسام، 2018 -جىلى ش ۇ ا ر- دا ۇيىمداستىرىلعان بالالار اراسىنداعى ولكەلىك ءان بايقاۋىندا ءبىرىنشى ورىن الدىم. ىلە وبلىسىندا بالالارعا ارنالعان بايقاۋدا ءبىرىنشى ورىن الدىم.

- ءسوز سوڭىندا ءوزىڭنىڭ ءبىر اۋىز اق تىلەگىڭدى تىڭداساق؟

- مەنى قولداپ، تىلەكتەس بولىپ جاتقان بارشا جاندارعا العىس ايتامىن. وتباسىلارىڭىز امان بولسىن! اۋىرماڭىزدار.

- سۇحباتىڭا كوپ راحمەت!


اۆتور: ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى


سوڭعى جاڭالىقتار