بايلىعىمىزدى ەمەس، اقىل ويدى ينۆەستيتسيالايتىن ۋاقىت كەلدى - داۋرەن قۋات

None
None
الماتى. قازاقپارات - «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، جۋرناليست، جازۋشى، ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ مۇشەسى داۋرەن قۋات بۇگىنگى وتىرىستا كوتەرىلگەن ماسەلەلەرگە قاتىستى پىكىرىن جەتكىزدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

ساراپشى ۇلتتىق كەڭەستىڭ ءۇشىنشى جيىنىندا ەل ەرتەڭىنە تىكەلەي ىقپال ەتەتىن ءبىلىم سالاسىنا قاتىستى قانداي ويلار ايتىلعانىن تاراتىپ ايتتى.

«بىزدە بۇگىنگى وتىرىستا ءبىلىم ماسەلەسى كوتەرىلدى. ەڭ الدىمەن نەگە ءبىز مۇعالىمدەردى وسى زامانىڭ تۇلعاسىنا اينالدىرمايمىز دەگەن ماسەلە كوتەرىلدى. ءانشى نەمەسە سپورتشى ەمەس، مۇعالىمنىڭ مارتەبەسى قاي قوعامدا بولماسىن بيىك بولۋى كەرەك. بالالار وسى ماماندىققا قىزىعىپ، ەلىكتەپ وسەتىن بولۋى ءتيىس. مەكتەپكە دەگەن بىزگە دەگەن قۇرمەت قالىپتاسۋى كەرەك. ءبىزدىڭ قوعامدا قالتاسىندا اقشاسى بار ەمەس، ءبىلىمدى ادام مارتەبەلى بولۋى كەرەك. كەڭەس مۇشەسى راۋان كەنجەحان ۇلى 2-3 اۋىسىممەن وقيتىن مەكتەپتەر جايلى ۇسىنىس جاسادى.

ونىڭ ايتۋىنشا، كوپ اۋىسىممەن وقيتىن مەكتەپتە دۇرىس ءبىلىم بولمايدى. مۇعالىم دە تەمىردەن ەمەس، ول دا شارشايدى. سىنىپتاعى 40 بالا - 40 ماسەلە دەگەن ءسوز. ال قاراپ تۇرساڭىز، ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتە وقىپ جاتقان ءوزىمىزدىڭ قازاقتىڭ بالالارى. سوندا ءبىز ءوزىمىزدىڭ وقۋشىلارىمىزدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىنە بالتا شاۋىپ جاتقانىمىز دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك.

ەكىنشىدەن، قازاقستاندا ءبىلىم تۋرالى تەلەارنا اشۋ تۋرالى ۇسىنىس جەتكىزىلدى. كارانتين ۋاقىتىندا بىرنەشە اي «بالاپان» ارناسىنان مۇعالىمدەر ساباق بەردى. بۇل بىزگە ارنايى ءبىلىم تۋرالى تەلەارنا قاجەتتىگىن كورسەتتى. مەكتەپتەگى ساباق بەرۋ مەتوديكاسىن ارنا ارقىلى ناسيحاتتاۋ كەرەك. مۇعالىمدەر اراسىندا تاجىريبە، مەتوديكا، ءبىلىم بەرۋ، ءتۇسىندىرۋ، قىزىقتىرۋ دەگەن سياقتى ءوزارا تاجىريبە الماساتىن ورتاق ارناسى بولۋى كەرەك»، - دەدى داۋرەن قۋات.

سونىمەن قاتار سپيكەر ۇلتتىق كەڭەس وتىرىسىندا شەتەلدىك قازاقتاردىڭ بالالارىن قازاقستاندا وقىتۋ ماسەلەسىن ايتىلعانىن تىلگە تيەك ەتتى.

«شەتەلدەگى باۋىرلارىمىزدى، اعايىندارىمىزدى اكەلىپ وقىتۋ ماسەلەسىن اسىلبەك قوجاحمەتوۆ كوتەردى. ولار 4-5 جىل قازاقستاندا تۇرعاننان كەيىن ازاماتتىق الادى. وسىلايشا دەموگرافيالىق ماسەلە شەشىمىن تابارى ءسوزسىز. سونداي-اق، شەتەلدەگى قانداستارىمىزدىڭ ماسەلەسى، ميگراتسيالىق پروتسەسس ماسەلەسى وڭ شەشىمىن تابار ەدى. مەملەكەت باسشىسى بۇل ۇسىنىستارعا قاتىستى كەرەمەت ويلار ايتتى. اسىرەسە، عىلىم سالاسىندا تەر توگىپ جۇرگەن ادامداردىڭ الەۋمەتتىك تۇرمىستىق دەڭگەيىن كوتەرۋ تۋرالى ويلارى ءارقايسىمىزدىڭ كوڭىلىمىزدەن شىقتى»، - دەدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، عالىم عىلىمي جۇمىستان باسقا نارسەلەرگە باس اۋىرتپاۋى كەرەك. «عالىمدار - اقىل وي ينۆەستورى. ولار وزدەرىنىڭ ءبىلىمىن ينۆەستيتسيالايدى. عىلىمي تەحنيكالىق پروگرەسس بولىپ جاتقان زاماندا نەگە ءبىز بايلىعىمىزدى ساتىپ كۇن كورۋىمىز كەرەك؟ نەگە ءبىز باسقا ەلدەر سياقتى ءبىلىمىمىزدى يگىلىگىمىزگە اينالدىرمايمىز؟ ادامي كاپيتالدى، اقىل-ويدى پايدالانبايمىز؟

مىنە، وسى وزەكتى ماسەلەلەر بۇگىن ايتىلدى»، - دەدى داۋرەن قۋات. ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ مۇشەسى وسى ۋاقىتقا دەيىن كەڭەس تاراپىنان ايتىلعان ۇسىنىستاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ جۇزەگە اسقانىن جەتكىزدى.

«ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسى مۇشەلەرىنىڭ ايتقان ۇسىنىس، جوبالارى جۇزەگە اسىپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى بوس جاتقان جەرلەردى مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارۋ تۋرالى مۇحتار تايجاننىڭ ۇسىنىسى ورىندالدى. ساياسي پارتيالار مەن سايلاۋ تۋرالى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ ۇسىنىسى قابىلداندى. كەڭەس مۇشەسى اۋىت مۇقيبەكتىڭ حالىقتى ەڭبەكپەن قامتۋ جانە كوشى قون ماسەلەسى بويىنشا 7 ۇسىنىسى دا قابىلداندى»، - دەدى ول.

ايتا كەتەيىك، ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ توراعالىعىمەن ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ ءۇشىنشى وتىرىسى ءوتتى. كەزەكتى وتىرىس ادامي كاپيتالدى دامىتۋعا، اتاپ ايتقاندا، ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان.


فوتو: dalanews.kz

اۆتور: گۇلميرا عوسمانالي

سوڭعى جاڭالىقتار