ۇستازدان قالعان ۇلاعات. ايتىسكەر اقىن قۇرمانبەك زەيتىنعازى ۇلى تۋرالى

***

كۇلدى كومەش كۇندەردىڭ كۇيبەڭىنەن قاجىپ، ادامداردىڭ ارزان ءسوز ارزان كۇلكىسىنەن جۇيكەڭ جۇقارىپ شارشاعان شاقتا، سالدە بولسا تنىشتىق تابار تۇراعىم دەپ جان ۇياڭا اسىعا جەتەسىڭ. جەتەسىڭدە جار توسەگىندە شالقالاي جاتىپ، سورەدەگى قاز قاتار تىزىلگەن كىتاپتارعا كوز جۇگىرتەسىڭ، اۋەلى اۋەزوۆتىڭ «ابايىن»، مۇقانوۆتىڭ «بوتا كوزىن»، مۇسىرەپوۆتىڭ «ۇلپانىن»، ماعاۋيىننىڭ «الداسپانىن»، سودان ارى ءسوزدىڭ سۇلەيى سۇيكتى قۇرەكەڭنىڭ التىن تومدارىن ارالاپ كەتە بەرەسىڭ. ونەرىڭە دە، ومىرىڭە دە اسەرى مول وسى ءبىر ۇلاعاتتى جاننىڭ ۇلى جىرلارىن وبىرلانا وقيسىڭ، وقيسىڭ دا ول كىسىنى كورە قالعانىڭا، ونەرىنەن ونەگە العانىڭا، شاكىرت بولىپ ەرە العانىڭا قۋاناسىڭ. داڭقىنا ماسايرايسىڭ، سالماعىنان قورقاسىڭ، ول كىسىمەن بولعان كۇندەرىڭدى ويمەن شارلاپ كوڭىلىڭە ساعىنىش، كوزىڭە جاس تولىپ ورام-ورام ويلارعا وراناسىڭ.

«جاس كوڭىل تىڭ جەر ءتارىزدى، نە ەكسەڭ سول شىعادى ءارى مول شىعادى»، - دەيدى قازاق ادەبيەتىنىڭ كلاسسيگى عابيدەن مۇستافيىن. بالا كۇنىمىزدەن كوكەيىمىزدە كوكتەگەن الىپ اقىننىڭ ءبىتىمدى جىرلارى بىلكتى ادامدىعى، كوڭىلىمىزدەگى كولەمىن كەڭەيتپەسە استە تارىلتقان ەمەس. وتكەن ءتۇنى قۇرەكەڭ تۇسىمە كىرىپتى. ءمالىم ءبىر ونەر جينالىسىندا سياقتىمىز:

- بالام قاناتبەك كەۋدەڭدەگى دارىندى كەڭەيتۋ كەرەك، - دەيدى ۇستازىم. جانىنا جاقىنداي بەرگەنىمدە كوزدەن عايىپ بولدى. ۇيقىدان ويانا كورگەن ءتۇسىمدى ەستەلىك البومعا ءتۇسىردىم، بۇل مەزگىل تاڭعى ساعات ەكى دەن قىرىق ءۇش مينود وتكەن كەز ەدى.

بۇگىن 24- تامىز جەكسەنبى تاڭەرتەڭگى ساعات توعىز، تۇندەگى ءتۇستىڭ اسەرى توسىن تولعانىسقا باستادى. كوپتەن بەرى كورمەگەن ۇستازىمنىڭ ءاز ءديدارىن تۇسىمدە بولسادا كورىپ كوڭىلىم كوركەيىپ قالعانداي، قالامىم دا قايداعى سوقپاققا قامالمايتىن سىڭايلى.

مەن قۇرەكەڭدى 2001-جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا شاعانعول اۋىلىنىڭ كوك ساز ساحاراسىندا وتكىزىلگەن شىڭگىل اۋدانىنىڭ 10-كەزەكتى اقىندار ايتىسىندا تۇڭعىش رەت كورگەن ەدىم.

- سويلەرمەدىم تۋعان ەل ءتىل بەرمەسەڭ،

دارىنىم دا، داڭقىم دا، جۇلدەمدە سەن.

قادىرىمدى قاستەرلەي بىلگەندە سەن،

كەشىرمەسسىڭ ورتاڭا ءبىركەلمەسەم.

جۇرەگىڭدى جىلتاتىن جىر بەرمەسەم،

ىلىندىرمەي مىڭ تۇزاق، مىڭ شالمانى،

ەلىم باردا جانىمدى كىر شالمادى.

ءانشى، كۇيشى قاسىمدا جىرساڭلاعى،

ايتسىڭنىڭ مەنداعى ءبىر ساردارى

الاشۇبار الەمدە اياداي بۇل،

قوي مىنەزدى، قوڭىر ەل جاداعاي ءجۇر.

سالت-ساناڭدى ساقتاي ءبىل، سارالاي ءبىل،

قارا قوڭىر ءتۇسىڭدى ايالاي ءبىل. ... دەپ كەلەتىن جىر جولدارىمەن وسى كەزەكتى ايتستىڭ بەتاشار جىرىن ايتقان بولاتىن. ونسىزدا «وڭگەرگەن بەسىكتىڭ جايى»، «جەمەنەي»، «قايدا» سىندى سىندارلى جىرلارى سانامىزدا جاتتالىپ كەلگەن ساڭلاق اقىننىڭ «قوڭىر ەلىم» اتتى وسى تولعاۋى دا كوپ كوڭىلىنەن جول تاۋىپ، جۇرەكتەردى تەربەپ جاتتى. مەندە جاتتاپ الىپ اۋىل ءۇيدىڭ توي- تومالاعىندا ايتىپ ءجۇردىم.

وسىدان ءبىر جىل وتكەندە، 2002-جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا التاي ايماعىنىڭ 14-كەزەكتى اقىندار ايتىسى شىڭگىلدىڭ قارابۋرا جايلاۋىندا وتكىزىلەتىن بولىپ، وسى قيمىلعا قارسى شىڭگىلدەن تالدانعان اقىنداردىڭ قاتارىندا مەندە شاقىرتۋ الدىم. قازىرگى حالىق مايدانىنىڭ ورىنداعى اۋداندىق مادەنيەت دەنە-تاربيە مەكەمەسىنىڭ 3-قاباتىندا قۇرمانبەك زەيتىنعازى ۇلى، جوداي قۇسبەك ۇلى، ماقساي قوجاناي ۇلى، بەشەن اقىن ۇلى قاتارلى اعالارىمىز كۇندەلىكتى ساباق ءوتىپ ءبىزدى ايتىستىرىپ ماشىقتاندىرىپ جاتتى. وسى كۇندەردىڭ بىرىندە ايتىسىپ وتىرعان قارسىلاسىم:

- ولەڭىڭ شابان-شارداق بولىپ باراد،

اربادان قاجىپ قالعان كارى ات قۇساپ، - دەپ سوقتىقتى. سوندا مەن:

- سەنىڭداعى شابىتىڭ بەلگىلى ەكەن،

ايعىردان ىعىر بولعان كار بيەدەي، - دەپ قويىپ قالدىم. ايتىس اياقتادى، وتىرعاندار دۋ كۇلىسىپ جاتتى. ءبىراق قۇرەكەڭ ءتۇسى بۇزىلىپ:

- ءاي، قاناتبەك، سەندە ايتىس مادەنيەتى جوق ەكەن، ءسوزدىڭ جاقسى جامانىن پارىقتاماساڭ، ءبىر شىڭگىلدىڭ ابىرويىن جالعىز سەن تۇسىرەسىڭ،- دەپ قاتاڭ سىن تەزىنە الدى. ءوزىم اۋليەدەي تابىنىپ جۇرگەن اقىننىڭ مىنا ءسوزى توبەمنەن جاي تۇسكەندەي ەسەڭگىرەتتى. اقىن بولسام دەپ الاسۇرعان ارمانىمنىڭ استاڭ-كەستەڭىن شىعاردى. تەزدەن ۇيگە قايتقىم كەلدى. تۇسكى تاماق كەزى كوزىمنەن جاسىم سورعالاپ جاتاقتا جاتقانىمدا اقىن جوداي قۇسبەك ۇلى كەلىپ:

- بالام، اتاڭىنىڭ سوزىنە وكپەلەپ جاتىرسىڭ با؟ مىقتى اقىن بولۋ ءۇشىن ماقتاۋدى دا، داتتاۋدى دا كوتەرۋىڭ كەرەك. سىنعا توزە بىلگەنىڭ دۇرس، - دەپ ورنىمنان تۇرعىزدى. نەسىن جاسىرايىن سودان ءبىر قانشا جىل قۇرەكەڭدى جاقسى كورمەي ءجۇردىم. ارينە، مەنىڭ بۇل قاتەلىگىم، بالالىق البىرتتىق ەدى.

2005- جىلدىڭ مامىر ايىندا التاي ايماعىنىڭ 8- كەزەكتى ساحىنالىق اقىندار ايتىسى التاي قالاسىندا الىپ بارىلدى. بۋرىلتوعاي اۋدانىنىڭ اقىنى باقىتگۇل توقتاۋ قىزىمەن بولعان ايتىسىم اجەپتاۋىر تارتىستى بولىپ، كورەرمەننىڭ قولداۋىنا يە بولدى. الايدا، ماۋسىم ايىندا ءۇرىمجى قالاسىندا وتكىزىلەتىن اۆتونوميالى رايوندىق 2- كەزەكتى اقىندار ايتىسىنا باراتىن اقىنداردىڭ تىزىمدىگىنە ىلىنە الماي قايتتىم. سول كەزدەگى وقۋ ورىنىم كۇيتىڭ كوركەمونەر مەكتەبىندە كوڭىلسىز جۇرگەن كۇندەردىڭ بىرىندە التاي ايماقتىق مادەنيەت دەنە- تاربيە مەكەمەسىنەن توسىن شاقىرتۋ الدىم. اۆتونوميالى رايوندىق 2-كەزەكتى اقىندار ايتىسىنا ءتىزىم سىرتىندا قاتىناساتىن بولىپپىن. كەيىن ەستىسەم جوعارداعى باقىتگۇلمەن ايتىسىمدى شينجياڭ راديوسىنەن تىڭداعان اقىن اپامىز جامالقان قاراباتىر قىزى قۇرەكەڭە تەلەفون شالىپ:

- انا قاناتبەكتەن جاقسى اقىن شىعاتىن كورىنەدى، وسى رەتكى ايتىسقا اپاراتىن شىعارسىڭ؟ دەپ ارىپتەسىنە سالماق سالسا كەرەك. سودان قۇرەكەڭ ايماق باسشىلارىنا ايتىپ، مەنى وسى رەتكى اقىندار ايتىسىنا قاتىناساتىن ەتىپ بەكىتتىرىپتى. اقىرى اڭساپ كۇتكەن ايتىس مەزگىلى دە جەتتى. جەرەبە سۋىرىپ ارىپتەس تالداۋ بارىسىندا وزىممەن بىرگە التايدان بارعان نۇرزيا اسقابىل قىزمەن ايتىستىم. ايتىسىمىز تارتىستى، ءازىل- قالجىڭعا تولى بولىپ، كورەرمەننىڭ القاۋىن الدىق. باعالاۋشىلار ورتاسىندا وتىرعان قۇرەكەڭ ماساتتانا شالقىپ، ورنىنان قوزعالاقتاپ، بولەكشە قۋانىشتى سەزىمدە وتىردى. ايتىس ارالعىنداعى دەمالىستا وسى جولعى ايتىستىڭ باعالاۋشىسى بولىپ كەلگەن ايگىلى اقىن بەردىبەك قۇرجىقايەۆ ەكەۋى ارنايى كەلىپ، ماڭدايىمنان يسكەپ ىقىلاس- تىلەكتەرىن ايتتى.

- وسى جامان ۇلدارىمىز باردا ءبىز ولمەيمىز عوي بەكە، - دەپ قۇرداسىنا قاراپ جىميادى قۇرەكەڭ. بۇل مەنىڭ وتقا ورانعان ون سەگىزىم ەدى. وسى ساتتەن باستاپ قۇرەكەڭە بالاسىنداي باۋىر باسىپ كەتتىم. مەنىڭ كوڭىلىمدەگى ەڭ قۇرمەتتى، ەڭ اياۋلى جانعا اينالدى.

تامىز ايىنىڭ ءبىر كەشى. كورشى-قۇلاڭ جيىلىپ، شىنجاڭ تەلەۆيزياسى 3-ارناسىنان وسى رەتكى نۇرزيامەن ايتىستى كورىپ وتىرعانبىز ءۇي تەلەفونى شىرىلداپ قويا بەردى. اسىعا بارىپ تەلەفون تروپكاسىن كوتەرگەن اكەم:

-سالەمەتسىز بە؟

-زايتوللا سالەمەتسىڭ بە، مەن قۇرمانبەكپىن، ۇلىمىزدىڭ ايتىسىن كوردىڭ بە؟

-وي قۇرەكە سالەمەتسىز بە، ءۇي-ءىشىڭىز امان با؟

-«امانشىلىق، بۇيىرسا قاناتتان ءۇمىتىم كۇشتى، وسى جولى جاقسى ايتىستى. اقسارباسىڭدى اتاپ سوي... وسىلايشا ەكەۋى ۇزاق سۇحباتتاستى. سول كۇنى قۇرەكەڭ قاتتى قۋانىشتا ەكەن دەيدى اكەم.

«وزەگى ونەرىمنىڭ ولەڭ مەنىڭ،

بولادى ونەردە ءمىن، ولەڭدە مۇڭ.

ورەلى وزىپ تۋسا ورەندەرىم،

سول مەنىڭ تەڭەلگەنىم، كوگەرگەنىم.

ءىزىمدى ىزدە ۇرپاقتان كورەرمەنىم،

كەرەگىم بولىپ جاتسا ەگەر مەنىڭ».

قۇرەكەڭنىڭ جۇرەگى وسىنداي مەيىرلى، وسىنداي ءمولدىر ەدى، ءۇمىتتى ۇرپاقتى كورگەندە ايدارى ايعا جەتكەندەي قۋاناتىن. «مەيرامحان مەشەل قىزمەن ايتىسىم ورتا مەكتەپتىڭ ادەبيەت وقۋلىعىنا ەنگىزىلگەندە ۇرپاقتارىمنىڭ يگىلىگىنە جارادىم- اۋ دەپ، كوپ ۋاقىت قۋانىپ تولقىپ ءجۇردىم دەيتىن»، - ەدى.

وتكەن كۇنگە قايتا ورالسام ونەردە ۇستاز، ومىردە اكەدەي قامقور بولعان اسقارالى تۇلعادان قابىلداعان ونەگەم از ەمەس ەكەن. كىسىلىككە، ازاماتتىققا جەتەلەگەن اتالىق اقىلى، اقىندىق ونەردىڭ قىر-سىرىنا ۇڭىلتكەن ۇستازدىق ءتالمى، تۇيسىگىمە ماڭگىلىك تۇيمەلەندى.

-شالدىققان شاعى مىناۋ شال اقىننىڭ،

كوسىلەر كەزى جەتتى بالا اقىننىڭ.

ۇلى بوپ ءتامام قازاق بالاسىنىڭ،

ساپارى ءساتتى بولسىن قاناتىمنىڭ، - دەپ اقتارىلعان اق باتا، اقجارما تىلەگىن جىر ساپارىما جەبەۋشىدەي سەزىنەمىن. سورەدەگى تومدارىن ايالاي اقتارىپ، پاراعىنان كوڭىل قالاۋىمدى ىزدەيمىن. سوسىن تاعى دا ىستىق ساعىنىشقا باتامىن. قايران قۇر اتام- اي، باسقالارعا اقتارىلا ايتاتىن اشتى- ءتاتتى ءازىل ولەڭدەرىن ماعان ايتپايتىن، «ۇلىمنان ۇيات بولماسىن» دەپ مەنى تۋعان ۇلىنداي تۇنىق تاربيەگە جەتەلەيتىن.

قۇراعاڭ اۆتونوميالى رايوندىق دوقتىرحانادا العاش وپەراتسيا جاساتقاننان از كۇن كەيىن ۇرىمجىگە كوڭىلىن سۇراي باردىم. قاسىندا قىزى نۇرشات كۇتىمدەپ جاتىر ەكەن. تەلەفون ارقىلى ءۇي ءنومىرىن سۇراستىرىپ تاۋىپ باردىم. مەن بارعاندا قۇرەكەڭ اۋىرۋحانانىڭ ۇزىن زالىنىڭ ءبىر باسىندا تەرەزەنى اشتىرىپ قويىپ، تەمەكى شەگىپ وتىر ەكەن، امان- سالەمنەن كەيىن:

- وي، اتا، وپەراتسيادان شىققانىڭىزعا كوپ بولمادى، تەمەكىنى نەگە شەگىپ وتىرسىز؟ دەپ تاڭعالا ءارى قىنجىلا سۇرادىم. قىزى نۇرشات دا:

- مەندە ايتىپ جاتىرمىن، اعام وعان كونەر ەمەس (بالالارى قۇرەكەڭدى اعا دەپ اتايتىن)،- دەپ ءسوز قوستى .

- وي، بالام، وسى قۇرعىردى تاستاي الماي-اق قويدىم، بولماسا ارەكەڭمەن دە بىراز جىل ارالاسىپ كوردىك قوي، اڭساتسا سول پالە اڭساتار ەدى (وسى ءسوزدى ايتىپ ءوزىنىڭ قارلىعىڭعى ۇنىمەن جارقىن كۇلدى)، ول ءتىپتى ويىڭا دا كىرىپ شىقپايدى ەكەن، ال، مىنا تەمەكى قۇرعىردى ىزدەپ توقتامايدى ەكەنسىڭ، بۇنىڭ قانشالىقتى ۋلى دۇنيە ەكەنىن سونىسىنان- اق بىلۋگە بولادى عوي .- دەپ باسىن شايقاپ ءسوزىن اياقتادى. سودان مەن ءبىر ساعاتتاي اڭگىمەدە بولىپ، اماندىق تىلەپ اتتانعان ەدىم .

2008-جىلى 8-ايدىڭ 10-كۇنى ەدى، تۇسكە تامان قۇرەكەڭنەن تەلەفون قابىلدادىم، امان- سالەمنەن كەيىن«ۋاقىتىڭ بولسا ۇيگە كەلىپ كەت»-دەدى. مەن بارعاندا اقىن ءوزىنىڭ بولمە سىندە جازۋ جازىپ وتىر ەكەن.

- كەل بالام، وتىر، بۇرىننان ويىمدا جۇرەتىن قاعاز بەتىنە ءتۇسىرىپ ۇلگىرمەگەن ءبىراز ولەڭدەرىم بار ەكەن، سولاردى البومعا قوندىرىپ كەتەيىن دەپ جانتالاسىپ جاتقانىم عوي،- دەپ قالام-قاعازىن ءبىر شەتكە سيىرىپ قويىپ، تەمەكىسىن قولعا الدى. سودان ۇستەلدە جاتقان مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ «قازدار قايتىپ بارادى» اتتى كىتابىن پاراقتاي وتىرىپ ءبىراز اڭگىمەلەردى اقتاردى:

- ايتىس اقىندارىنىڭ ىشىندە اسەتتىڭ، جازبا پويەزيادا مۇقاعاليدىڭ ورىنى بولەك ەكەن عوي، اسەتتىڭ ولەڭدەرى ءوزى ايتقانداي كىلەڭ ءىنجۋ-مارجان ەكەن، ال مۇقاعاليدىڭ ولەڭدەرىن ءبىر كىسىدەي اق جاستانىپ جاتىپ وقىدىم، وقىعان سايىن اڭسارىڭ اشىلىپ اقىننىڭ وزىمەن بىرگە جۇرگەندەي كۇي كەشەسىڭ. قامشىنىڭ سابىنداي-اق قىسقا عۇمىرىندا وسىنشاما كول-كوسىر دۇنيەنى قايتىپ جازىپ كەتكەن...

سەنى شاقىرعان سەبەبىم، مىنا «تاپ بەرمەنىڭ تارلانى» دەگەن كىتابىم باسپادان شىققان ەكەن. باسپا وزىمە الدىن-الا ءۇش داناسىن بەرىپ جىبەرىپتى. سەن عوي جامان اكەڭنىڭ شيمايلارىن وقىپ ءجۇرسىڭ، مىنا ەكى كىتاپتى ەكى قۇداما اپارىپ بەر (قۇرەكەڭنىڭ نۇرشات دەگەن بالاسى، مەنىڭ ىنتىماق دەگەن قايىن اعامنىڭ جارى ەدى، سودان قايىن اتام مەن اكەمدى قۇدام دەپ اتاپ وتىر) دەپ ەكى كىتاپقا قول قويىپ بەردى. سودان ءبىر ارەدىكتە قارقىلداي كۇلىپ الىپ:

- كەشە عىلىمبەك جىندى(اقىن عىلىمبەك سولتانيا ۇلى مەن قۇرەكەڭ جەزدە-بالدىزدىق بازىنامەن قاتتى قالجىڭداساتىن) تەلەفون شالىپتى. سودان مەن«تاپ بەرمەنىڭ تارلانى» كىتابىمنىڭ باسپادان شىققانىن ايتىپ قالىپ ەدىم، عىلاۋ:«ە، قۇراعا سىزدە ارمان بارما؟! « تاپ بەرمەنىڭ تارلانى» عوي باسپادان شىققان ەكەن، ەندى «ارىس ەتپەنىڭ ارلانى» دەگەن كىتابىڭىزعا دايارلىق كورەيىك» دەدى. نەدەرىمدى بىلمەي كۇلە بەردىم، دەپ ءسوزىن اياقتادى.

2010- جىلدىڭ تامىزايىندا ۇيلەنۋ تويىم بولاتىن بولىپ، اپتا بۇرىن قۇرەكەڭە سالەمدەسە بارىپ، تويىما قاتىناسىپ باتا بەرىپ قايتۋىن سۇرادىم. تورقالى توي كۇنى كەشتە رەسترون تولى حالىقتىڭ الىندا: «دومبىرامەن ايتقانعا دەنساۋلىق جاعدايىمدى تۇسىنەسىزدەر، تويعا ءشاشۋ ولەڭىمدى وقىپ بەرەيىن»، دەپ جارىم سايراش ەكەۋىمىزگە ارناپ وقىعان ولەڭى ءبىر مۇنشا جۇرتتى جىلاتىپ، ءبىر مۇنشا جۇرتتى تولقىتقان ەدى:

«قۇلىنىم مىڭ شۇكىرلىك قاناتبەگىم،

كەلەدى كەرەگىمە جاراپ مەنىڭ.

ايتەۋىر ايدى اسپانعا ءبىر شىعاردى،

اۋىزىنا ا دەگەندە-اق قاراتتى ەلىن.

ويانىپ ون جاسىنان جىر جاتتادى،

ولكەنىڭ بولدى بۇگىن ءبىر ماقتانى.

ساۋلەتتى ساحىنانىڭ ەركەسى بوپ،

ۇكىدەي شوققا تاققان بۇلعاقتادى.

سەنەمىن سەندەي ۇلىن سۇيەدى ەلى،

بولاسىڭ سان جۇلدەنىڭ يەگەرى.

الما ونى كاپەرىڭە ۇلي بەرسىن،

قىزىل كوز، قىزعانىشتان شيەبورى.

تابيعات تالانتىڭا بەرگەندە ونەر،

ەل سەنى ەسىك ەمەس، توردەن كورەر.

قولىڭا سۋ قۇيىپتا بەرە المايدى،

ءبىلىمىسز بۋعا پىسقان كور كەۋدەلەر.

شىعارار ونەر عانا ادام اتىن،

ال ءمانساپ بىرەۋ قويعان اماناتىڭ.

بايانسىز بايلىققادا باس اۋىرتپا،

جەتەدى اقىن دەگەن سالاۋتىڭ.

اۋىزىما قىرىقتا ءسوز تيگەندە ارەڭ،

جوق ەدى جىردان دامەم، كيگەن كادەم.

ابايدىڭ اتىمەنەن ارۋاقتاندىم،

ۇلت بارىن، قازاق دەگەن بىلگەندە الەم.

سەسكەنبە كۇنشىل كۇندەپ ءجۇر ەكەن دەپ،

بىرەۋدىڭ كوز، بىرەۋدىڭ ءتىلى وتەر دەپ.

ساق ءجۇرىپ سابىرلى بول، سەنىپ كەتپە،

كوزىڭە ماقتاعاندى شىن ەكەن دەپ.

ءالى دە تالاي سىنعا كەز بولارسىڭ،

سۇقتى كوز سۋماڭداعان ءسوز جوعالسىن.

قيمايمىن وزگە تۇرعوي زايتوللاعا،

سەن مەنىڭ ونەردەگى ءوز بالامسىڭ.

بويداعى ونەر نەگە تونالادى،

وزگەسى ءوزى-اق كەلىپ ورالادى.

سايراش پەن ەكەۋىڭدى قۇتتىقتايمىن،

بۇيىرسا تالاي تويىڭ بولادى ءالى.

الدا توي ونەر گۇلگە ورانادى،

قولىڭا ارمان قۇسىڭ قونادى ءالى.

قوماقتى بولماسا دا توعاناعى،

اتاڭنىڭ تويعا اكەلگەن ورامالى، - كوزىمە لىقسىپ جاس تولىپ، اقىن عىلىمبەك سولتانيا ۇلىنىڭ سۇيەۋىمەن ساحىنادان ءتۇسىپ بارا جاتقان سۇيكتى اقىنعا سۇيىنە قاراپ، ماعان ايتقان وسيەتىندەي وسى ولەڭىن داپتەرىمە ەمەس، جۇرەگىمە جازىپ جاتتىم.

وي جالعان-اي دەگەن قۇرەكەڭ ارعى دۇنيەگە اتتانعالى دا توعىز جىل بولىپ قويىپتى. «ادامنىڭ ادامشىلدىعى جاقسى ۇستازدان بولادى» - دەيدى دانىشپان ابايدىڭ ءبىر سوزىندە.

«مالتاۋدى مالتاۋ بارسىندا ۇيرەنەسىڭ» دەپ ماقالدايتىن قۇرەكەڭنىڭ حالىق الدىندا كىشپەيىل بول! ونەردىڭ كيەسى بولادى، سول كيەنى قورعاي ءبىل! دەيتىن اقىلى ماڭگىلىك كوكەيىمدە. ءالى كۇنى ايتىس مايدانىندا اۋىساي ءتۇسىپ، اعات ءسوز ايتىپ العان شاقتارىمدا مەنى قاتاڭ سىن تەزىنە العان سول ءبىر بەينەسى كوز الدىما كەلەدى. سوسىن ءسوز كيەسىنەن، ۇستاز سىنىنان سانام ويانىپ، ءوزىمدى سابىرلىلىققا شاقىرامىن.

مۇندايدا «جاقسىنىڭ ءوزى ولسەدە، ءسوزى ولمەيدى» دەيتىن حالىق دانالىعىنا ەركىسز يىلەسىڭ. اقيىق اقىن ءجايلى كوڭىلدە جۇرگەن سىرلار كوپ، ول ءجايلى ءبىر ماقالا ەمەس، تالايلاعان تولعانىستى شاقتاردىڭ توعاناعى شەشىلەتىنىنە سەنەمىن. ءولدى دەپپىن- اۋ:

«ولگەن جاننىڭ دەنەسى كومىلسەدە،

كومىلەيدى دەگەيسىڭ ولەڭ جەرگە» -قۇرەكەڭ ماڭگى ولمەيدى، قۇرەكەڭ ماڭگى ءتىرى!!!

قاناتبەك زايتوللا ۇلى