ەگيپەتتە اياعى بار كيتتىڭ سۇيەكتەرى تابىلدى

PLOS One مالىمەتىنشە، بۇرىنعى زاماننىڭ كيتتەرى (Protocetus) ەوتسەن داۋىرىندە (56-33,9 ميلليون جىل بۇرىن) افريكا، ازيا جانە امەريكادا مەكەن ەتكەن. ولار سۋدا جۇزە بىلگەن. الايدا، ءالى دە اياق- قولدارى بولعان.

Aegicetus gehennae دەپ اتالاتىن كيتتىڭ جاڭا ءتۇرى ەڭ «جەتىلدىرىلگەن»  نۇسقاسى سانالادى. بۇل سۇتقورەكتىلەردىڭ دەنەسى مەن قۇيرىعى ۇزىن، ال ارتقى اياقتارى كىشكەنتاي بولعان. بۇدان بولەك، دامۋىندا وزگەرىس پايدا بولعان كيتتىڭ ارتقى اياقتارى مەن ومىرتقاسى اراسىندا بايلانىس ناشارلاي بەرگەن. ياعني، اياقتارى دۇرىس قوزعالماعان.

 زەرتتەۋ اۆتورلارىنىڭ پىكىرىنشە، كيتتەر سۋدا قولتىراۋىندار سياقتى جۇزگەن. ول ءۇشىن ولار دەنەسىنىڭ ورتاڭعى بولىگى مەن قۇيرىعىن پايدالانعان.

47-41 ميلليون جىل بۇرىن ءومىر سۇرگەن العاشقى كيتتەر اياق- قولدارىنىڭ كومەگىمەن جۇزگەن. ال بازيلوزاۆرلار مەن قازىرگى كيتتارىزدى جانۋارلار ءجۇزۋ ءۇشىن قۇيرىعىن پايدالانعان.

Aegicetus gehennae - دەنە قۇرىلىسى بويىنشا، پايدا بولعان ۋاقىتى بويىنشا ارالىق زۆەنو سانالادى. سەبەبى ونىڭ ومىرتقا باعاناسى ءىرى ءارى مىقتى بولعان. بۇل ءجۇزۋ كەزىندە قۇيرىعىن پايدالاناتىن جانۋارلار ءۇشىن وتە ماڭىزدى، - دەدى عىلىمي جۇمىستىڭ جەتەكشى اۆتورى فيليپپ دجيندجەريچ.

عالىمداردىڭ سوزىنشە، ولار تاۋىپ العان كيت ءومىر سۇرگەن كەزدە ۇزىندىعى 3,5 مەتر، ال سالماعى 900 ك گ جەتكەن. بۇل وسى ۋاقىتقا دەيىن تابىلعان Protocetus اراسىنداعى ەڭ جاسى - ول 35 ميلليون جىل بۇرىن ءومىر سۇرگەن.