جەردى عارىش مونيتورينگى ارقىلى زەرتتەيدى

 جوبانىڭ ماقساتى -  ەگىستىك اۋدانى مەن تىڭايعان جەر كولەمىن انىقتاۋ، ەگىن ەگۋ جۇمىستارىنىڭ قارقىندىلىعى بويىنشا مونيتورينگ جاساۋ، جارامدى جانە جارامسىز جەر تۋرالى اقپارات بەرۋ. بۇعان ەگىس القاپتارىن ءارامشوپتىڭ جايلاپ كەتۋ دەڭگەيىن انىقتاۋ جۇمىستارى دا كىرەدى. ال ستۋدەنتتەر مۇنىڭ ءبارىن عارىش مونيتورينگى ارقىلى زەرتتەيدى.

جالپى، جۇمىس بارىسى كوسموسۋرەتتەردى جۇكتەۋدەن باستالادى. ولار: modis, landsat, sentinel سەكىلدى تۇرلەرگە بولىنەدى. سول تۇسىرىلىمدەردى قولدانا وتىرىپ، القاپتاردى سيفرلاندىرۋ جۇمىسى باستالادى. وسى تۇسىرىلگەن سۋرەتتەر ارقىلى ndvi (وسىمدىكتەردىڭ نورمالانعان سالىستىرمالى) يندەكسىن ەسەپتەپ، بۇكىل ۆەگەتاتسيالىق كەزەڭ باقىلانادى.

اقتوبە وبلىسىنا جاساعان ءىس ساپارى بارىسىندا GPS ناۆيگاتورمەن جۇمىس جاسايتىن قىزمەتكەرلەر مەن اگرونوم ماماندار اكەلگەن ماعلۇماتتاردى جوعارىداعى ءتاسىل بويىنشا ستۋدەنتتەر زەرتتەۋدە.

 ناتيجەسىندە سۇرانىس بەرگەن ورگانعا جەردەن الىنعان ناقتى دەرەكتەر مەن عارىشتان تۇسىرىلگەن سۋرەتتەر ارقىلى باقىلانعان جانە انىقتالعان يندەكستەردىڭ ارقاسىندا القاپ تۋرالى ماڭىزدى اقپاراتتار ۇسىنىلادى. ياعني، اقتوبە وبلىسى اكىمدىگىنە جالپى ستاتيستيكانى ستۋدەنتتەر بەرە الادى. بۇل ولار ءۇشىن وڭتايلاندىرىلعان قىزمەت بولار ەدى. مۇنداي قىزمەت ارقىلى مەملەكەتتەن جالعا العان جەرىن كادەگە جاراتىپ وتىرعاندار مەن پايدالانباي كەلگەندەر تۋرالى دا انىقتاۋعا بولادى.

جۇمىس جۇرگىزۋ ءۇشىن ArcGIS (ArcMap) ، MS Excel كومپيۋتەرلىك باعدارلامالارى جانە EOS - Land viewer، USGS - Earth Expoler ينتەرنەت جۇيەلەرى قولدانىلىپ وتىرادى. ال الداعى ۋاقىتتا GIS IT- دىڭ كومەگىمەن وسى جۇمىستاردى ودان ءارى جۇيەلەۋ جوسپارلانعان.