ساكەن سەيفۋللين مەن ماعجان جۇمابايەۆ ەكەۋى بىرگە عاشىق بولعان ارۋ كىم؟

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - قازاقتىڭ اتاقتى اقىنى، جازۋشىسى ساكەن سەيفۋللين سۇيگەن سۇلۋلار جايلى بىلەسىز بە؟

1914-جىلدىڭ كوكتەمىندە ومبىدا ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلى عاينيجامال دوسىمبەكوۆاعا ۇيلەنىپ، توي جاسايدى. تويعا ومبىدا وقيتىن ماعجان مەن ساكەن قوناق بولىپ قاتىسادى، دەپ جازادى ادەبيەت پورتالى.

وسى تويعا كەلگەن عاينيجامالدىڭ سىلقىم ءسىڭىلىسى گۇلشاھرا دوسىمبەكوۆا ەرەكشە كوزگە تۇسەدى. قاي جىگىت بولسا دا قىزىعاتىن سۇلۋعا ەكى اقىن ماعجان مەن ساكەن قاتار عاشىق بولىپ، ارالارىندا سول ءۇشىن كيكىلجىڭ تۋا باستايدى. ءبىر-ءبىرىن كەمسىتىپ، قاعىتپا ولەڭ جازادى. اقىرىندا گۇلشاھرا سۇلۋدى سىرباز ساكەن وزىنە قاراتىپ الادى...


1916-جىلى ساكەن سەيفۋللين وقۋدى ءتاماداپ، تۋعان جەرى اقمولا وبلىسىنا ات باسىن تىرەيدى. قىزمەت بابىمەن جاقىن ماڭايداعى اۋىلداردىڭ بىرىنە ايالدايدى. سول اۋىلدان دومبىرامەن تاماشا ءان سالاتىن قابيبا اتتى 15-16 شاماسىنداعى قىزدى ۇناتىپ قالادى. الدىمەن ونىڭ توپ ىشىندە قىسىلماي ءان شىرقايتىنىنا تامسانادى، سودان سوڭ كوركىنە يلانادى. قابيبا ساكەنمەن ەڭ العاش تانىسقاندا اتاقتى «اۋپىلدەك» ءانىن شىرقاعان ەكەن. ەكى اۋىلدىڭ اراسىن جول ءبولىپ تۇرعانىمەن، ەكەۋى بىرنەشە رەت كەزدەسكەن...

1916-جىلى ساكەن سەيفۋللين اقمولا قالاسىنا كەلىپ «جاس قازاق» ۇيىمىن قۇرادى. سول جەردە بەلسەندى تۇردە قىزمەتكە كىرىسەدى. قالادا ءجۇرىپ نينا دميتريەۆنا موكيناعا عاشىق بولادى. ورىس قىزدىڭ ءوزى بەلسەندى ءارى كورىكتى بولسا كەرەك. ساكەننىڭ نيناعا ارناپ جازعان حاتى مەن ولەڭى بار. ول كەزدە اقىن 23 جاستا، قىز 20 جاستا بولعان ەكەن. حاتتى وقىپ وتىرساق، ساكەنگە قىز كوڭىلىن بىلدىرمەگەن سياقتى. اۆتورى كورسەتىلمەگەن حاتتىڭ سوڭىندا، «مەن بۇل حاتقا ءوز اتى-ءجونىمدى جازعان جوقپىن. اربىردەسىن، مەنىڭ اتىمدى ءسىزدىڭ قاسيەتتى اۋىزىڭىزبەن داۋىستاۋدىڭ نە قاجەتى بار» دەيدى ەكەن. ءبىراق، نينا حاتتى جوعالتپاي، ساقتاعان. كەيىن ءسىڭىلىسى مۋزەيگە تاپسىرىپتى.

ساكەننىڭ «ءبىزدىڭ جاقتا» دەگەن ءانى قاراعاندى وبلىسىندا تۇرعان ءساۋلىم بالاباي قىزىنا ارنالعان ەكەن. بىرەۋدىڭ ەركە قىزىنا عاشىق بولىپ، اقىن قىزبەن ءسوز بايلاسىپ ۇلگەرەدى. اقىل توقتاتقان ءساۋلىم دە ساكەندى ۇناتادى، ءبىراق قىزدىڭ اكەسى «قايداعى ءبىر قاڭعىرىپ جۇرگەن بىرەۋگە قىزىمدى قور قىلا المايمىن» دەپ قارسىلىق تانىتادى. امالى تاۋسىلعان ساكەن قىزبەن قوش ايتسادى. قىز كۇيەۋگە شىقسا دا، عاشىعىن ۇمىتا الماي جۇرگەن ەكەن...


1920-جىلى ساكەننىڭ قولىنا ۇلكەن بيلىك تۇسەدى. اقمولا وبلىسىن ارالاپ، تەكسەرۋ جۇمىستارىمەن اينالىسادى. سول كەزدە ورىسشا وقىعان راحيما دەگەن سۇلۋ قىزبەن وتاۋ قۇرادى. قىزدىڭ سىرت كەلبەتى كەلىستى بولعانىمەن، ىشكى دۇنيەسى اقىننىڭ كوڭىلىن قۇلازىتادى. ونىڭ ۇستىنە راحيما بايدىڭ قىزى بولادى. ساكەننەن ۇنەمى «اكەمدى كەڭەستىڭ قۋدالاۋىنان امان الىپ قال» دەپ وتىنە بەرگەن ەكەن. ەكەۋى كوپ تۇرماي اجىراسادى...

ساكەن ەڭبەك دەمالىسىنا شىعىپ، بۋرابايعا دوستارىمەن قىدىرىپ بارادى. جاقىن اۋىلدىڭ بىرىنەن كوكەش-گۇلنار دەگەن قىزدىڭ اتىن ەستىپ، ءوزىن كورىپ عاشىق بولادى. سول كەزدە كوكەشتى ايتتىرىپ اتاستىرىپ قويعان قالىڭدىعى اۋىلعا كەلىپ جاتادى. ساكەن سوعان قاراماستان، قىزعا كىسى جىبەرىپ، كوڭىلىن بىلدىرەدى. كوكەش كوپ جىگىتتىڭ ءبىرىن ەمەس، ساكەندى تاڭدايدى دا، ەتەگىنەن ۇستاپ كەتە بەرەدى. ەكەۋى ۇيلەنىپ، ءبىراز ءومىر سۇرەدى...

كەيىن ساكەن ءوزىنىڭ ادال جارى گۇلباھراممەن تانىسىپ، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن سىرىمەن بولىسەدى...

1958-جىلى «پروستور» جۋرنالىندا گالينا سەرەبرياكوۆانىڭ ساكەن سەيفۋللين جايلى ەستەلىگى باسىلادى. سوۆەتتىك قۇرىلىستىڭ العاشقى كەزىندە فينانس ناركومى بولعان سوكولنيكوۆتىڭ ايەلى، بەلگىلى جازۋشى گالينا سەرەبرياكوۆا 1936-جىلى ساكەندى موسكۆاداعى ۇيىنە قوناققا شاقىرىپ، ادەمى قوبديشا سىيلايدى. سول ۇيدەن شىعا بەرە ساكەن قاعازعا ورالعان قوبديشانى اشىپ، تولىسقان ايدىڭ ساۋلەسىنە توسادى دا: «وسىنداي كوركەم نارسەنى ۇستاعان ايەلدىڭ ساۋساعىنا قول تيۋ قانداي راقات!» - دەيدى...


سوڭعى جاڭالىقتار