ل. تولستوي. تاۋبەگە كەلگەن كۇناھار

None
None
نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - جەتپىس جىل ءومىر سۇرگەن ءبىر پەندە، بار عۇمىرىن كۇنامەن وتكىزەدى. ءومىرىنىڭ سوڭعى ساتىندە قاتتى ناۋقاستانىپ توسەك تارتىپ جاتادى.

ءبىراق ىستەگەن كۇناسىنە تاۋبە ەتىپ، وكىنۋمەن بولادى. اقىرعى ءسات تاقاپ، ازىرەيىل جان الۋعا كەلگەندە، ەكى كوزىنەن جاس پارلاپ: «و ءتاڭىرىم! مەنىڭ بار كۇنامدى ءوزىڭ كەشە گور!» - دەپ جىلايدى. سوڭعى ءسوزىن ايتىپ ۇلگەرگەنشە كەۋدەسىنەن شىبىن جانى ۇشىپ شىعادى.

جان كوتەرىلىپ وتىرىپ ءجاننات باقشاسىنىڭ قاقپاسىنا كەلدى. جۇماقتىڭ قاقپاسىن قاعىپ ىشكە كىرگىسى كەلەتىن نيەتىن بىلدىرەدى. ءبىراق، ەسىك اشىلمايدى. قاقپانىڭ ارعى جاعىنان:

- ءجاننات قاقپاسىن ۇرىپ جاتقان بۇل كىم؟ دۇنيەدە جاساعان قانداي ىزگى امالدارىڭ بار؟ - دەگەن دىبىس شىعادى. سوسىن پاقىردىڭ جاساعان بار كۇنالارىن ءتىزىپ ساناپ شىعادى دا: «مەن بىلسەم، سەن جۇماققا كىرمەيسىڭ. ورنى توزاق بولۋى كەرەك. قۇداي دارگاعىنان ارى كەت،» - دەپ جاۋاپ بەرەدى. كۇناھار پەندە:

- ءيا راببىم! بۇل كىمنىڭ داۋىسى. ءتۇرىڭدى كورە الماي تۇرمىن، - دەيدى. داۋىس وعان:

- مەن عايسا پايعامباردىڭ ەڭ جاقىن سەرىگى پەتر بولامىن، - دەپ جاۋاپ بەردى. كۇناھار:

- اۋليە پەتر، مەنى جارىلقاي گور! ادام پەندەسىنىڭ ءالسىز ەكەنىن، ال قۇدايدىڭ شەكسىز مەيرىمدى ەكەنىن ەسىڭە ال! سەن عايسا پايعامباردىڭ جانىندا ءجۇردىڭ. ونىڭ ايتقان ناسيحاتىن جاقىننان تىڭدادىڭ. ءبىراق، عايسانىڭ ساعان تاڭ ساحاردا ۇيىقتاماي، وياۋ وتىرىپ دۇعا جاسا دەپ ءۇش رەت ايتقانىن ۇمىتىپ، ۇيقىعا كەتتىڭ. ال، پايعامبار باسىن شايقاپ، وكىنىپ، جۇرەگى قان جىلاپ ەدى عوي. سونى ەسىڭە ءتۇسىرشى. مەن دە سولاي ومىردەگى مىندەتىمدى ۇمىتىپ، كۇناعا باتتىم. سەن عايسامەن بىرگە بولامىن دەپ ءۇش رەت ۋادە بەرىپ ەدىڭ. پايعامباردى ۇستاپ الىپ، اعاشقا شەگەلەگەندە سەن ودان باس تارتىپ قاشقانىڭدى ۇمىتتىڭ با؟ مەن دە سولاي ءالىمساقتاعى ۋادەمدى ۇمىتىپ كەلىپ تۇرمىن. ءبىراق، قۇداي مەيىرىممەن كوز سالىپ، سەنى ءجانناتىنا كىرگىزدى. سەن نەگە سودان ۇلگى الىپ، ماعان مەيىرىممەن قارامايسىڭ؟ - دەپ سۇرادى.

قاقپانىڭ ارعى جاعىندا تۇرعان ادام ءۇنسىز قالدى. سوسىن كۇناھار ءجاننات قاقپاسىن ەكىنشى مارتە قاقتى. بۇل جولى باسقا ءبىر دىبىس شىعىپ:

- بۇل كىم؟ قانداي ساۋاپتى ءىسىڭ بار؟ - دەپ سۇرادى دا، ول دا پاقىردىڭ بار كۇناسىن ءتىزىپ شىقتى. سوسىن: - ەي، قارابەت، دۇنيەدە ءىلىپ الار جاقسى امالى جوق ەكەن. اۋلاق كەت، ورنىڭ توزاق، - دەيدى. كۇناھار:

- ءيا جاراتۋشىم، بۇل كىمنىڭ داۋىسى؟ - دەپ سۇرايدى. داۋىس وعان:

- مەن ءداۋىت پاتشامىن، - دەيدى. كۇناھار:

- وو، ءداۋىت پاتشا، مەن بەيشارانى اياي گور! ادام السىزدىگى مەن قۇداي راحمەتىنىڭ كەڭدىگىن ەسىڭە ال. قۇداي سەنى پاتشا ەتتى، جۇرت الدىنداعى دارەجەڭدى ءوسىردى. بايلىق تا، اتاق پەن داڭق تا بەردى. ال سەن ءبىر كەدەيدىڭ اجارلى ايەلىنە عاشىق بولىپ، ونى ايەل ەتپەك بولدىڭ. قانشا مالىڭ بولسا دا، كەدەيدىڭ سوڭعى قويىنا كوزىڭ ءتۇستى. ءبىراق، مەيىرىمدى قۇداي، سوندا دا سەنىڭ دارەجەڭدى ارتىق ەتىپ، ءجانناتىنا كىرگىزدى. مەن دە بىرەۋدىڭ ايەلىن تارتىپ الدىم، بىرەۋدىڭ قويىن ۇرلادىم. كۇناعا بەلشەدەن باتتىم. سەن «ءوز قاتەلىگىم ەسىمە تۇسكەندە، بارماعىمدى شايناپ وكىنەمىن» دەپ ەدىڭ. مەن ءولىم ساتىندە سول ءسوزىڭدى ەسىمە الىپ، شىن تاۋبە ەتتىم. ەندى نە سەبەپتى مەنى كىرگىزبەيسىڭ، - دەيدى.

ەسىك ارت جاعىندا داۋىس ءۇنسىز قالدى. كۇناھار سالدەن سوڭ قاقپانى قايتا قاعادى. بۇل جولى باسقا ءبىر داۋىس شىعىپ:

- بۇل كىم؟ ءجانناتتىڭ ەسىگىن توقىلداتقان قانداي جانسىڭ؟ - دەپ سۇرايدى. ول دا كۇناھاردىڭ بار ءىسىن ءتىزىپ شىعىپ:

- ءاي، پەندە، اۋلاق ءجۇر. سەن مىناداي كۇناڭمەن ءجانناتقا كىرۋگە ساي ەمەسسىڭ، - دەيدى. كۇناھار:

- ە، جاساعان، بۇل كىمنىڭ داۋىسى، - دەپ سۇرايدى. داۋىس يەسى:

- مەن عايسا پايعامباردىڭ سۇيىكتى شاكىرتى يواننمىن، - دەيدى. كۇناھار قۋانىپ كەتىپ:

- سەن مەنى كىرگىزبەۋگە حاقىڭ جوق. پەتر مەن ءداۋىت ادام جانىنىڭ السىزدىگى مەن قۇداي راحمەتىنىڭ شەكسىزدىگى ەسىنە تۇسكەندىكتەن ماعان ءلام دەمەدى. ال سەن ءومىر بويى قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن، راحمەتىن ناسيحاتتاپ كەلدىڭ. مەنى توزاعىنا تۇسىرمەي، ءجانناتتىڭ ەسىگىنە دەيىن اكەلگەن ءتاڭىرىم سياقتى سەن دە ماعان سۇيىسپەنشىلىك تانىت. قارتايىپ توسەك تارتقان كەزىمدە، سەنىڭ كىتابىڭنان «باۋىرلار، ءبىر-ءبىرىڭدى جاقسى كورىڭدەر!» - دەگەن ناسيحاتتى وقىدىم. ءبىراق، جۇرتتى جاقسى كورۋگە، ماحاببات تانىتۋعا كەش قالدىم. تاۋبە ەتتىم. ال، سەن سول وسيەتتى جازىپ تۇرىپ، قالايشا مەنى جاقسى كورمەيسىڭ. ماحابباتپەن ءجانناتتىڭ ەسىگىن اشپايسىڭ با؟ - دەدى.

سول كەزدە ءجاننات قاقپاسى اشىلدى. يوانن ءتاۋباعا كەلگەن پاقىردى قۇشاعىنا قىسىپ، كەشىرىم سۇرادى. ونى جاراتۋشى الەمىنە الىپ كەتتى.

اۋدارعان: ءجۇرسىن كارىم


سوڭعى جاڭالىقتار