الەمدەگى ەڭ عاجايىپ 10 تۇرمە

بىلايشا ايتقاندا، وقشاۋ ورنى تۇرماق، بوستاندىقتا كەز-كەلگەنگە بۇيىرما بەرمەيتىن جوعارىدا ءسوز بولعانداي جوعارى ساپالى قىزمەت كورسەتىپ وتىرعان ق ا ج مەكەمەلەرى بۇگىنگى كۇنگى بىرەۋ، ەمەس بىرنەشەۋ.

جالپى، قوعامدا «قىلمىسكەر زاڭدى اتتادى ما، بىرەۋدىڭ نالاسىنا قالدى ما، ول تەك جازا وتەپ قانا قويماي، قورلانۋى ءتيىس» دەگەن پىكىر بار. الايدا كەيبىر ەلدەر مۇنداي قاعيداعا قارسى. «قىلمىسكەر بولسا دا، پەندە عوي» دەپ، ولاردىڭ قۇقىقتارىن بۇزبايتىندارى بىلاي تۇرسىن، دۇرىس جولعا ءتۇسىپ، رۋحاني دامۋلارى ءۇشىن بار جاعدايدى جاساپ وتىر.

ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، جاڭا ۇلگىدەگى تۇرمەدە وتىرعانداردىڭ تەك 20 پايىزى رەتسيديەۆيست بولسا، اتى قانداي بولسا، زاتى سونداي قوعامنان الشاق جاتقان ادام توزگىسىز ورىننان شىققانداردىڭ 50-60 پايىزى سول جەرگە قايتىپ ورالادى ەكەن.

تومەندە تۇرمەدەن گورى شيپاجايعا كوبىرەك ۇقسايتىن 10 ق ا ج مەكەمەلەرىمەن تانىس بولا الاسىزدار:

1. Vestre Fængsel (كوپەنگاگەن، دانيا)

سوتتالعاندار سانى: 530

ەرلەرگە ارنالعان

بۇل تۇرمە سوناۋ 1865-جىلى سالىنعان. نەگىزىنەن بەس جىلعا سوتتالعاندارعا ارنالعان. جاتتىعۋ زالى، كىتاپحانا، مەديتسينالىق ورتالىقتى ايتپاعاندا، مۇندا دۇكەن بار. وندا ىشىمدىكتەن باسقانىڭ بارلىعى ساتىلسا كەرەك. جازا وتەۋشىلەرگە كۇنىنە 50 كروننان، ياعني 7 ەۋرو تولەيتىندەرى شىنىمەن قىزىق. جۇمىس ىستەيمىن دەۋشىلەرگە ول دا تابىلادى. وعان بولەك اقى تولەيدى.

كۇزەتشىلەردىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى ايەلدەر. پسيحولوگ ماماندار كوپتەپ سانالادى ەكەن. جازا وتەپ جاتقاندار اپتاسىنا ءبىر رەت ءتىس دارىگەرىنە قارالادى. تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىگى، كۇزەتشىلەر قارۋ ۇستامايدى. ءبىراق تۇرمە قىزمەتكەرلەرىنىڭ سانى سوتتالۋشىلاردىڭ وزدەرىنەن ارتىق. قىلمىسكەرمەن دورەكى سويلەسكەن كۇزەتشىنىڭ ماسەلەسى تارتىپتىك كەڭەستە قارالىپ، وعان شارا قولدانىلادى.

2.Gelsenkirchen (گەلزەنكيرحەن، گەرمانيا)

سوتتالعاندار سانى: 558

ەرلەر مەن ايەلدەرگە ارنالعان

ىرگەتاسى قالانعان جىل - 1998. بۇل ەۋروپاداعى جاڭا ۇلگىدەگى بىرنەشە تۇرمەنىڭ ءبىرى. ءار ءبىر بولىمشەدە شىركەۋ مەن كىتاپحانا بار. سپورت الاڭى ۇلكەندىگىمەن تانىمال.

تۇراقتى جۇمىس ىستەيتىن مەكتەپتەرىندە سوتتالعاندارعا تىلدەن بولەك IT تەحنولوگيادان ءدارىس بەرەدى. ايەلدەر دە، ەركەكتەر دە جۇمىسپەن قامتىلعان.

بۇل تۇرمە دە پسيحلوگ ماماندار كوپتەپ سانالادى ەكەن. حاي-تەك ستيلدەگى تۇرمە.

3.Halden Fengsel (حالدەن، نورۆەگيا)

سوتتالعاندار سانى: 248

ەرلەرگە ارنالعان

نورۆەگياداعى ەڭ ۇلكەن بۇل مەكەمە 2010-جىلى سالىنعان. تۇرمەدەن گورى دەمالۋ ورنىنا كوبىرەك ۇقسايتىن مەمەكەنىڭ ءبىرى وسى. مۇندا وزدەرىنىڭ دىبىس ستۋدياسى بار، قالاعاندارى اسپازدىق كۋرستان وتەدى. ادامعا ەستەتيكالىق اسەر قالدىراتىن اتالمىش تۇرمەدە سوتتالعانداردى رۋحاني بايىتۋعا ايرىقشا ءمان بەرۋدە. كۇزەتشىلەر قارۋ دا، ءتىپتى كىسەن دە ۇستامايدى.

سوتتالعاندارعا سەنىممەن قاراۋ - جولدان تايعان ادامدى تۇزەۋدىڭ ءبىر امالى. ەسىك، تەرەزەسى نە تۇندە، نە كۇندىز قۇلىپتالمايتىن بۇل جەر قىمبات قوناقۇيمەن بىردەي. تۇرمەگە مۇلدە ۇقسامايدى. تەك بيىك قورشاۋلار عانا ەرەكشەلەنىپ تۇرادى. بۇل جەردە سىبايلاس جەمقورلىققا بارعان شەنەۋنىكتەر عانا ەمەس، ادام ولتىرگەندەر دە وتىرادى.

4.Justiz Zentrum Leoben (لەوبەن، اۆستريا)

سوتتالعاندار سانى: 205

ەركەكتەرگە، ايەلدەرگە، جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان

بۇل قوعامدا ۇلكەن پىكىرتالاس تۋدىرعان تۇرمە. ادال ءومىر ءسۇرىپ جۇرگەندەر قول جەتكىزە الماي جۇرگەن جاعدايدى ۇكىمەتتىڭ قىلمىسكەرلەرگە كورسەتىپ وتىرعانى وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن تالايدىڭ اشۋىن تۋعىزعان ەدى.

بيلىك ولارعا «مۇنداي مەكەمە سالۋ وڭاي، ال سول تۇرمەدەگىلەردى قايتىپ ادام قاتارىنا قوسۋ قيىننىڭ قيىنى» دەپ جاۋاپ بەرىپتى. حاي-تەك ۇلگىدەگى وقشاۋ ورىنى كورپوراتيۆتىك وفيس ىسپەتتى.

قىمبات جيھازدارمەن جابدىقتالعان بۇل مەكەمەنىڭ بارلىق جەرلەرى اشىق ءتۇستى بوياۋلارمەن ارلەنگەن ەكەن. باۋ-باقشاسى بار. سول ءوڭىردىڭ كورىكتى جەرلەرىن تاماشالاۋ سوتتالعاندار ءۇشىن قاي كەزدە دە قولجەتىمدى. تۇرمەدەگى ارتىقشىلاردى ءتىزىپ شىقساق: سپورتزال، كىتاپحانا، اسحانا، كىر جۋعىش ماشينالارى، ات فەرماسى.

ءتارتىپ بۇزعانداردى قالاي جازالايدى دەيسىزدەر عوي، كونسەرتپەن، ياعني مۋزىكانتتىڭ قاسىنا اپارىپ تاستايدى. مۇندا نەگىزىنەن 18 ايعا دەيىنگى باس بوستاندىعىنان ايرىلعاندار وقشاۋلانعان.

5.Butner Federal Prison (سولتۇستىك كارولينا، ا ق ش)

سوتتالعاندار سانى: 3600

ەرلەرگە ارنالعان

تۇرمەدە اتى تانىمال قىلمىسكەرلەر وتىر. بۇل مەكەمەنىڭ لاقاپ اتى بار ەكەن: «فەدەرالدى تۇرمەلەردىڭ ءىنجۋ پاتشايىمى». ستۋدەنتتەر قالاشىعىنا ۇقسايتىن بۇل تۇرمەنىڭ ەرەكشەلىگى ناشاقورلاردى ەمدەيتىن ارنايى مەملەكەتتىك باعدارلاما جۇمىس ىستەيدى. قىلمىسكەرلەر اراسىنداعى توبەلەس وتە سيرەك بولادى ەكەن. ويتكەنى قاماۋداعىلار كۇن ۇزاق بويى قىزىقتى ءىس-شارالارمەن اينالىسىپ جۇرەدى. داستارحاندارى اسا باي. سپۋتنيكتىك تەلەديدارلار ورناتىلعان.

6.Bastoey (باستوي ارالى، نورۆەگيا)

سوتتالعاندار سانى: 115

ەرلەرگە ارنالعان

بۇل تۇرمەنىڭ دە باسقا اتاۋى بار: «ءۇمىت ارالى». بارلىق سوتتالعاندار جۇمىسپەن قامتىلعان. 20 قىلمىسكەرگە ءبىر كۇزەتشى ەكەن مۇندا. سول ءبىر كۇزەتشىنىڭ ءوزى الاڭسىز جۇرەدى. ويتكەنى سوتتالعاندار ءتارتىپ بۇزىپ، نە تۇرمەدەن قاشۋدى ءتىپتى ويلامايدى دا. بارلىق جاعداي جاسالعان. باۋ-باقشالارى بار. قايتا وڭدەۋ سەحتارى جۇمىس ىستەيدى. جۋرناليستەرمەن سويلەسۋگە ەش تىيىم سالمايدى. قاماۋدا وتىرعانداردىڭ ءبىرى ب ا ق وكىلدەرىنە «قۇددى جازدىق دەمالۋ لاگەرىندە جۇرگەندەيمىن. شىنىمدى ايتسام، بۇل جەردەن كەتكىم كەلمەيدى. ماعان سىرتتا مۇنداي جاعداي جاسالماس ەدى» دەپتى.

7.San Pedro (لا-پاس، بوليۆيا)

ەرلەرگە ارنالعان

بۇل تۇرمەدە كۇزەت تە، كامەرالار دا جوق. تەك بيىك دۋالدار عانا. مۇندا تۇرمە ءتارتىبىن سوتتالعانداردىڭ وزدەرىنىڭ رەتتەپ وتىرۋلارىنا مۇمكىندىك بەرگەن. بۇل تۇرمەدە دە بارلىق جاعداي جاسالعان. اسىرەسە، سپورتقا ايرىقشا ءمان بەرگەن. سوتتالعانداردان قۇرالعان فۋتبول كومانداسى ەلدەگى تانىمال قۇرامانىڭ ءبىرى. كوزگە تۇسكەن فۋتبولشىنىڭ كەز-كەلگەن كومانداعا اۋىسۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى، ياعني بارلىق ايىپتاۋلار الىنىپ تاستالادى.

8.Viru (يىحۆي، ەستونيا)

سوتتالعاندار سانى: 1075

ەركەكتەر مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان

الەم جاھاندانىپ جاتقاندا ەستونيا كەڭەستىك جۇيەدەن ارىلۋعا كوشتى. ءسويتىپ بۇرىنعى لاگەر تيپتەس تۇرمەنىڭ ءبىرىن 2006-جىلى ەۋروپالىق ستيلگە وزگەرتىپ، ونىسىن الەمگە پاش ەتكەن-ءدى. تەك قۇرىلىسىن عانا ەمەس، ىشكى ءتارتىبىن دە الەمدىك تاجىريبەگە جۇگىنە وتىرىپ، باسقا جۇيەگە كوشىردى.

تۇزەۋ مەكەمەسىنىڭ قايتا جوندەۋ جۇمىستارىنا 120 ميلليون دوللار جۇمسادى. قۇرىلىس بارىسىندا اسىرەسە قاۋىپسىزدىككە كوپ ءمان بەرىلدى. ءى ءى م كۇزەت سانىن ازايتىپ، ەلەكتروندى باقىلاۋدى كۇشەيتتى. سپروتزال، مەكتەپ، شەبەرحانا سوتتالۋشىلاردىڭ ۋاقىتتارىن ۇنەمدى وتكىزۋدە ۇلكەن رول اتقارۋدا.

كامەرالاردا تەك ەكى كەرەۋەت قانا قويىلعان. سوتتالۋشىلارعا تەلەديدار قويۋعا رۇقسات. دارەتحانالارىندا ۇنەمى اۋا تازالاعىش تۇرادى. قىسقاسى بۇرىنعى ك س ر و مۇشەسى بولعان بۇل ەلدىڭ جازا وتەۋشىلەرىمەن تەڭ قارىم-قاتىناس ورناتۋى قۇپتارلىق پا دەيمىز.

9.Horserod State Prison (سولتۇستىك زەلانديا، دانيا)

سوتتالعاندار سانى: 221

ەرلەر مەن ايەلدەرگە ارنالعان

Horserod State Prison-دە نەگىزىنەن بەس جىلعا سوتتالعاندار وقشاۋلانعان. «مۇنداعىلاردى كۇزەتشىلەر مەن سوتتالعاندار» دەپ اتاۋعا اۋزىڭ بارمايدى دەسەدى. بارلىعىنىڭ قۇقىقتارى بىردەي. «جۇمىسشىلار مەن پانتسيەنتتەر» دەسە سوعان لايىق. ارتىقشىلىقتارى: ءبىر بولمەلى، نومىرلەرى بار شاعىن ۇيلەر، تولىق جابدىقتالعان سپورت الاڭدارى، شىركەۋ، كىتاپحانا.

سوتتالعاندار تۇرمە باستىعىمەن قول الىسىپ امانداسىپ جاتادى. ۋاقىتقا قاراماي، تۇرمەدەگىلەر قالاعان ۋاقىتتارىندا كىر جۋعىش مانينالىرمەن كىر جۋىپ، تاماق پىسىرۋگە رۇقسات ەتىلگەن. ءتىپتى ساعات وندا ۇيىقتاۋعا بۇيرىق بەرىلمەيدى ەكەن.

ءبىر ەرەكشەلىگى - ەگەر سوتتالۋشى ءوتىنىش بىلدىرسە، ولار مۇندا وتباسىنا ارنالعان بولىگىندە بالا-شاعاسىمەن بىرگە تۇرا الادى.

10.Cereso Chetumal (چەتۋمال، مەكسيكا)

سوتتالعاندار سانى: 1100

ەرلەرگە ارنالعان

وركەنيەتتى تۇرمەنىڭ قىلمىسكەردى تۇزەتۋدە ايرىقشا ىقپال ەتەتىنىن تاجىريبەمەن دالەلدەپ، سونى الەمگە مويىنداتۋعا تالپىنىپ جۇرگەن ەلدىڭ ءبىرى - مەكسيكا. ستاتيستيكا كورسەتكەندەي، بۇل تۇرمەدە سوڭعى ول جىلدا ءبىر دە ءبىر توتەنشە جاعداي ورىن الماعان. كەرىسىنشە تۇرمەدە جاقسى ءتارتىپ ورناعان.

مۇنداعى سوتتالعاندار ءتىپتى قىلمىسكەرگە مۇلدە ۇقسامايدى. ەشبىرى توبەلەس شىعارىپ، تۇرمە ءتارتىبىن بۇزبايدى. قايتا ءبىرى-بىرىمەن جاقسى قارىم-قاتىناستا. تۇرمە قىزمەتكەرلەرىمەن دە جاقسى تانىستارداي ارالاس-قۇرالاس. Cereso Chetumal-دا تۇرمەدەن گورى پانسيوناتقا ۇقسايتىن مەكەمەنىڭ ءبىرى.

m.forbes.ru